In memoriam koningin Fabiola

Nieuws | Koningin Fabiola is niet meer. De weduwe van koning Boudewijn werd 86 jaar. Dat heeft het paleis vrijdagavond bekend gemaakt. Fabiola is in haar woning, kasteel Stuyvenbergh, overleden. Koningin Fabiola sukkelde al een aantal jaren met haar gezondheid en maakte al anderhalf jaar geen publiek optreden meer. De laatste keer was tijdens de herdenkingsdienst van koning Boudewijn in juli 2013. Een overzicht van een opmerkelijk leven aan het Belgisch hof.

Door Pickx

Gepubliceerd op 05.12.14

4min

Koningin Fabiola is niet meer. De weduwe van koning Boudewijn werd 86 jaar. Dat heeft het paleis vrijdagavond bekend gemaakt. Fabiola is in haar woning, kasteel Stuyvenbergh, overleden. Koningin Fabiola sukkelde al een aantal jaren met haar gezondheid en maakte al anderhalf jaar geen publiek optreden meer. De laatste keer was tijdens de herdenkingsdienst van koning Boudewijn in juli 2013. Een overzicht van een opmerkelijk leven aan het Belgisch hof.

Spaanse adel

Doña Fabiola Fernanda María de las Victorias Antonia Adelaida de Mora y Aragón werd op 11 juni 1928 geboren in Madrid. Ze stamt uit een eeuwenoude Spaanse adellijke familie die teruggaat tot de twaalfde eeuw.

Sprookjes

Fabiola studeerde in Madrid, Parijs en Lausanne. Ze was verpleegster en schrijfster van liedjesteksten en kinderverhalen. In 1955, vijf jaar voor ze trouwde met wijlen Koning Boudewijn, schreef ze 'Doce Cuentos maravillosos', een bundel van twaalf sprookjes die in 1961 in het Nederlands werden vertaald onder de titel 'De Twaalf Wonderlijke Sprookjes'. Een van die sprookjes, 'De Indische Waterlelies', is nu een attractie in het Nederlandse pretpark De Efteling.

Streng katholiek

Fabiola leerde koning Boudewijn kennen na bemiddeling van hulpbisschop Suenens. Beiden waren hevig katholiek en de eerste ontmoeting vond dan ook zeer symbolisch plaats in Lourdes. Later koos het koppel bewust voor een sober leven. Ook voor hun personeel stonden de christelijke deugden voorop.

Op de foto: Fabiola en Boudewijn op audiëntie bij paus Paulus VI in 1960

Broer rokkenjager

Fabiola komt uit een groot gezin met zes broers en zussen. Haar broer Jaime de Mora y Aragón was bekend als acteur en playboy die geregeld het nachtleven in Marbella onveilig maakte. Een schrille tegenstelling met zijn zus, die vroom katholiek was. Fabiola had naar verluidt zelfs ambities om in het klooster te gaan. Tot ze Boudewijn ontmoette, die haar meenam naar België.

Koningin van België

Op 15 december 1960 trouwde Fabiola met wijlen koning Boudewijn, die twee jaar jonger was. Voor het eerst sinds het tragische overlijden van koningin Astrid in 1935 had België zo weer een koningin. Helaas bleef het huwelijk kinderloos.

Vakanties in Spanje

Koningin Fabiola en koning Boudewijn brachten hun vakanties steevast in Spanje door. In een interview met Lutgart Simoens in 1984 stak de koningin niet onder stoelen of banken dat het moeilijk was om haar geboorteland te verlaten. Toch paste ze zich goed aan en sprak ze bijvoorbeeld vrij snel goed Nederlands. Fabiola had dan ook een talenknobbel, ze sprak zeven talen.

Vijf mislukte zwangerschappen

Fabiola en Boudewijn wilden dolgraag kinderen, maar het lot besliste er anders over. Ze kreeg in totaal vijf miskramen, het eerste al in 1961, het jaar na haar huwelijk. Ook het jaar daarop verloor ze haar ongeboren kind. Na nog eens twee mislukte zwangerschappen had de koningin op haar veertigste haar laatste miskraam. Toen raadden de artsen Fabiola en Boudewijn aan om niet langer te proberen kinderen te krijgen, omdat Fabiola's gezondheid gevaar dreigde te lopen.

Bekende landgenoot

Koningin Fabiola met een andere bekende landgenoot in 1980. In een interview over haar miskramen verklaarde ze dat het verdriet haar niet verbitterd had en ze zich de moeder van alle kinderen voelde. Het koppel ontfermde zich ook meer en meer over prins Filip, de vermoedelijke troonopvolger van koning Boudewijn. Met prinses Paola boterde het naar verluidt minder.

Een leven in de schaduw

Koningin Fabiola beantwoordde aan het beeld van de klassieke echtgenote in die tijd, altijd in de schaduw van haar man. Ze vergezelde hem op zoveel mogelijk activiteiten, maar wijdde zich daarnaast ook aan sociaal werk. Met de Fabiolastichting voor Geestelijke Gezondheid zette ze zich in voor mentaal gehandicapten. Er wordt wel gefluisterd dat de koningin haar echtgenoot sterk beïnvloedde toen die in 1990 weigerde de abortuswet te ondertekenen.

Wit tijdens begrafenis Boudewijn

Op 31 juli 1993 overleed koning Boudewijn in de koninklijke residentie in het Spaanse Motril aan een hartstilstand. De koning en koningin Fabiola brachten er sinds 22 juli hun vakantie door. Op de begrafenis van koning Boudewijn viel vooral de vastberadenheid van koningin Fabiola op. Ze was helemaal in het wit gekleed als teken van hoop. Boudewijn werd opgevolgd door zijn jongere broer Albert.

Pinksterbeweging en Opus Dei

Koningin Fabiola bleef diep-religieus en was - net als andere leden van de koninklijke familie en hofhouding, betrokken bij de Pinksterbeweging, een katholieke versie van de Amerikaanse charismatische beweging. Sommigen spreken zelfs van banden met de rechts-conservatieve katholieke lekenbeweging Opus Dei. Koningin Fabiola zorgde er ook samen met koning Boudewijn voor dat de zusters monialen van Betlehem in Opgrimbie midden in beschermd natuurgebied hun klooster konden bouwen.

Op de foto: Koningin Fabiola bij paus Johannes-Paulus II in oktober 2004

Koningin Elisabethwedstrijd

Na het overlijden van haar echtgenoot in 1993 trok Fabiola zich vrijwel terug uit het publieke leven en behield zij de eretitel Koningin van België. Ze woonde sindsdien op het Kasteel van Stuyvenberg. Fabiola bleef wel actief in de Koning Boudewijnstichting en volgde ook de Koningin Elisabethwedstrijd op de voet. Jaarlijks wordt er de eerste prijs, die haar naam draagt, uitgereikt. Haar zogenoemde 'Hoge Bescherming' gaf ze in december 2013 door aan koningin Mathilde, met wie ze het goed kon vinden.

Op de foto: koningin Fabiola met laureaten de Koningin Elisabethwedstrijd Peter Zazofsky, Yuzoko Horigome en Véronique Bogaerts in 1980.

Vrouw met humor

Koningin Fabiola mag dan nog bekend gestaan hebben als fanatiek religieuze vrouw die altijd in de schaduw van haar man bleef staan, ze had ook een andere kant. In het boek "Koningin Fabiola, een meisje van 80" van Brigitte Balfoort en Joris De Voogt leerden we haar kennen als een vrolijke en energieke vrouw, die niets liever deed dan met iedereen een praatje te slaan. Toen ze in 2009 een dreigbrief kreeg waarin gedreigd werd haar met een kruisboog neer te schieten, reageerde ze gevat door plots een appel boven te halen tijdens het defilé.

Gezondheidsproblemen

De gezondheidstoestand van de koningin was sinds 2009 erg verzwakt. Ze was toen wekenlang aan haar ziekenhuisbed gekluisterd door een longontsteking. Datzelfde jaar liet ze zich ook onder hypnose opereren aan de schildklier. Door osteoporose en artrose was ze ook erg slecht te been.

Heisa rond stichting

In 2013 veroorzaakte de koningin een relletje met de oprichting van het Fons Poreos om haar nalatenschap te regelen. Door deze perfect legale stichting hoefden haar erfgenamen geen successierechten te betalen. Ondanks het feit dat de koningin ontkende dat ze ook publiek geld in het fonds had ondergebracht, werd het uiteindelijk ontbonden. De hele heisa leidde uiteindelijk ook tot een hervorming van de dotaties, waarbij Fabiola op een paar maanden tijd een miljoen euro moest inleveren tot nog 460.000 euro.

Hét kapsel

Het meest herkenbare uiterlijke kenmerk van koningin Fabiola is zonder twijfel haar kapsel. Haar fameuze mise-en-plis bleef al die jaren onveranderd, volgens intimi omdat het zo praktisch was. Doordat het uiteindelijk zo uit de mode was, moesten er op het einde zelfs twee bejaarde kappers voor aan huis komen. Fabiola was trouwens best ijdel want nog voor ze Boudewijn leerde kennen, liet ze een neuscorrectie uitvoeren.