De bestaansreden van de Nations League: zoethoudertje of toch relevant?

In de halve finales van de Nations League schakelde Spanje donderdag Europees kampioen Italië met 2-1 uit, Kroatië won een dag eerder na verlengingen met 4-2 van Nederland, het gastland voor de Final Four. Deze namiddag (15u) strijden Nederland en Italië in Enschede om de derde plaats.

De eerste editie van de Nations League werd in 2019 gewonnen door Portugal, in een finale tegen Nederland (1-0). Twee jaar later ging Frankrijk met de zege aan de haal door Spanje met 2-1 te verslaan.

Niet zelden wordt de bestaansreden van de Nations League door pers, publiek en hoofdrolspelers in vraag gesteld. “Voor mij is de Nations League niet belangrijk”, liet Kevin De Bruyne in mei vorig jaar zijn tegenzin blijken aan Sportweekend voor het Nations League-luik van de Belgen tegen Nederland (1-4-verlies), Polen (6-1-winst), Wales (1-1) en opnieuw Polen (0-1-winst). “Ik denk dat 90% van de spelers hetzelfde denkt.” In een persconferentie klopte onze nationale vedette op dezelfde nagel: “Twee weken is te lang. Als speler kunnen we daar niet veel aan veranderen. Het zijn gewoon veredelde vriendschappelijke wedstrijden na een lang en zwaar seizoen. Ik kijk er niet echt naar uit.”

Spek naar de bek van voetbaldwergen 

KDB en veel van zijn collega’s mogen dan wel geen fan zijn, toch zijn er veel argumenten die de bestaansreden van de Nations League rechtvaardigen. Om te beginnen: de inzet. Zoals UEFA-directeur Giorgio Marchetti het verwoordde: de competitie zette “belangenloze vriendschappelijke wedstrijden” om in “betekenisvolle” wedstrijden. “Een van de doelstellingen was om van de vriendschappelijke interlands zeer interessante wedstrijden te maken”, aldus Marchetti aan Goal.

Vooral de Europese voetbaldwergen zijn gebaat bij de Nations League: zij hebben iets zinvols gekregen om voor te spelen en krijgen tegenstanders van hun eigen kaliber voorgeschoteld, zodat ze niet langer kansloos onderuit gaan tegen de grote voetbalnaties. 

Zo bewees de vreugde-uitbarsting van ‘eeuwige verliezer’ San Marino in 2020 dat zulke voetballanden wél blij zijn met de komst van de Nations League. Het 0-0-gelijkspel van San Marino tegen Gibraltar zou toen normaal gesproken geen reden zijn tot vreugde en ongemerkt tussen de plooien van de tijd verdwijnen. Toch kon de San Marinese verdediger Dante Rossi zijn tranen nauwelijks bedwingen in zijn interview na de wedstrijd.

De dwergstaat had net twee keer op rij gelijkgespeeld: historisch voor een team dat vaker de voorpagina’s haalt met recordverliezen dan met gewonnen wedstrijden. Hun twee puntendelingen op rij waren een direct gevolg van het feit dat de Nations League de interlands competitiever maakt, in alle betekenissen van het woord. Er staat niet alleen meer op het spel, de wedstrijden worden ook heviger betwist.

Ook de hoger geplaatste landen in de Nations League kunnen trouwens hun voordeel halen uit de landencompetitie: ze worden getrakteerd op betere tegenstanders, en worden dus beter getest voor het échte werk.

Mislukt experiment

Tegenstanders dragen dan weer aan dat het format hopeloos complex is, en dat de publieke belangstelling voor de competitie onbestaand is. Competities kunnen alleen als grote toernooien worden beschouwd als ze ertoe doen. Niemand lijkt écht wakker te liggen van de Nations League – de fans niet, de pers niet, de spelers niet. De honger en motivatie van de spelers om de eindzege te pakken is gering. Ook omdat de Nations League-trofee niet dezelfde waarde heeft als pakweg een EK-titel.

De conclusie van de criticasters? De Nations League is een bewonderenswaardig maar mislukt experiment. Vriendschappelijke wedstrijden zijn net belangrijk omdat ze niet belangrijk zijn. Ze zijn een bevrijdende ervaring die ruimte biedt voor het experiment, als platform voor debutanten. De Nations League voelt als een schijnvertoning; een lege doos die te hard probeert om relevant te zijn.

Bekijk de finale van de Nations League vanavond om 20u20 op VTM of waar je ook bent via Pickx.be of de Pickx-app.