Kathrine Switzer, de pionier die de weg vrijmaakte voor vrouwen in de marathon

In 1967 bereidden duizenden deelnemers zich voor op de beroemde marathon van Boston. Tot dat jaar bestond de officiële lijst van deelnemers uitsluitend uit mannen, maar Kathrine Switzer veranderde dat door zich officieel te registreren onder haar eigen naam. De wedstrijdregels legden strikt genomen geen verbod op voor de deelname van vrouwen, maar hun aanwezigheid was niet gewenst en bovendien verbood de Amerikaanse atletiekbond expliciet de deelname van vrouwen. In 1966 nam Roberta Gibb mee aan de marathon, maar zonder geregistreerd te zijn.

Gevecht om de eindmeet

Kathrine Switzer, een liefhebster van hardlopen, studeerde nog aan de universiteit toen ze het plan opvatte om deel te nemen aan de Boston Marathon. Ze vroeg de steun van haar trainer, Arnie Briggs, die eerst aarzelde voordat hij uiteindelijk overtuigd werd. Hij zag er geen graten in omdat de toenmalige atletiekregels geen verbod oplegden voor de deelname van vrouwen. Bovendien wist Switzer tijdens de training de afstand zonder problemen af te leggen.

Op de dag van de race leek aanvankelijk alles goed te gaan. Ze kon zonder enige problemen haar startnummer 261 opspelden en aan de startlijn verschijnen. Het was pas onderweg dat marathondirecteur Jock Semple haar deelname opmerkte. Hij probeerde vervolgens Switzer hardhandig uit de wedstrijd te verwijderen door het startnummer van haar hemd af te trekken. Dat lukte niet, mede door hulp van haar trainer Arnie Briggs en haar vriend Tom Miller, die ook deelnam aan de wedstrijd. Miller, een nationaal gelauwerde kogelslingeraar, duwde Semple op de grond. De foto van het incident ging de wereld rond. Switzer werkte uiteindelijk de race in 4 uur en 20 minuten af.

Revolutionair

Na de wedstrijd werd Kathrine Switzer gediskwalificeerd en zelfs geschorst door de Amerikaanse atletiekbond. In de federatie waren de geesten toen nog niet gerijpt voor de deelname van vrouwen. Men dacht toen dat vrouwen niet over voldoende uithoudingsvermogen beschikten om te rennen, dat het rennen hun baarmoeder zou kunnen doen verschuiven in de buikholte of dat vrouwen door te trainen voor een marathon meer mannelijke hormonen zouden aanmaken, wat uiteraard niet het geval is.

Switzer zette zich later in om vrouwen te laten deelnemen aan marathons, zowel in het professionele circuit als op de Olympische Spelen. Uiteindelijk werd in 1972 een vrouwenwedstrijd toegevoegd aan de marathon van Boston, terwijl pas in 1984 de eerste Olympische vrouwenmarathon op het programma van de Spelen stond. Het is onder meer dankzij de pioniersrol van Switzer dat vrouwen evenwaardig kunnen deelnemen aan professionele atletiekwedstrijden.

Dankzij haar inzet heeft ook marathondirecteur Jock Semple de dwaasheid van zijn vooroordelen ingezien. In zijn latere leven zou hij een van de grootste voorstanders worden van de deelname van vrouwen aan marathons. Enkele jaren na het incident ontmoette hij Switzer opnieuw en kwam het tot een verzoening. "Het duurde zes jaar, maar we zijn beste vrienden geworden", zei de hardloopster in een interview uit 2015.

Marathonloopster Mieke Gorissen blikt maandag om 22u20 samen met gastheer Sverre Denis terug op dit verhaal in de show 'Mijlpaal', exclusief op Pickx+ (kanaal 13).