Deze iconische sportgebaren ondersteunen de strijd tegen discriminatie

Sport | Na de dood van de Afro-Amerikaan George Floyd, die geweldadig om het leven werd gebracht door een blanke politieagent in Minneapolis, staan de Verenigde Staten in rep en roer. Het lokte afgelopen weekend talloze eerbetonen uit op sporterreinen wereldwijd. Maar die zijn slechts de laatste in een lange reeks iconische sportgebaren in de strijd tegen discriminatie op basis van huidskleur, geslacht en seksuele voorkeur. Een bloemlezing.

Door Pickx

Gepubliceerd op 02.06.20

2min

Colin Kaepernick knielt tijdens het volkslied

Na zijn doelpunt tegen Union Berlin afgelopen weekend zakte Borussia Mönchengladbach-aanvaller Marcus Thuram op zijn knie als eerbetoon aan de overleden George Floyd. Een gebaar dat mogelijk nog een staartje krijgt, want politieke gebaren zijn taboe op een voetbalveld. Thurams eerbetoon was een imitatie van de iconische pose van NFL-quarterback Colin Kaepernick uit 2016, wanneer die weigerde om recht te staan om het volkslied te aanhoren uit protest tegen het excessieve geweld tegen Afro-Amerikanen in de Verenigde Staten. "Ik weiger recht te staan en mijn respect te tonen voor de vlag van een land dat mensen met een donkere en gekleurde huidskleur onderdrukt", lichtte Kaepernick zijn knieval tijdens het volkslied toe. Het gebaar kreeg al gauw navolging en na een tussenkomst van Amerikaans president Donald Trump werd de quarterback van San Francisco 49ers naar de uitgang begeleid. Sindsdien wil geen enkele NFL-franchise nog met de speler in zee, ook al wijdde Nike de dertigste verjaardag van haar "Just Do It"-campagne integraal aan Kaepernick.

De Black Power groet van Tommie Smith en John Carlos

Dat protest tegen de onderdrukking van Afro-Amerikanen in de Amerikaanse maatschappij niet louter en alleen een hedendaags fenomeen is, mag blijken uit de iconische Black Power groet van het duo Tommie Smith en John Carlos, die op de Olympische Spelen van 1968 in Mexico respectievelijk de gouden en bronzen medaille wegkaapten op de 200 meter sprint. In de nasleep van het woelige jaar 1968, met onder meer de moord op Martin Luther King en het toenemende protest tegen de Vietnamoorlog, besloten beide atleten tijdens de podiumceremonie hun steun voor de rechten voor Afro-Amerikanen tentoon te spreiden. Smith en Carlos beklommen het podium zonder schoenen en getooid in zwarte sokken en een zwarte handschoen. Tijdens het volkslied staken beide heren hun arm in de lucht, waarmee ze zich inschreven in het gedachtengoed van de Black Power beweging. Een iconisch gebaar dat de IOC niet kon smaken, want beide atleten werden later uitgesloten van de Olympische Spelen.

Russische kus op WK atletiek

Niet enkel racisme wordt door atleten op de korrel genomen, ook discriminatie op basis van seksuele voorkeur is nog steeds schering en inslag in verschillende landen. Zo heeft Rusland een van de strengste anti-homowetgevingen ter wereld, waarin het verboden is om je seksuele geaardheid te propageren. Nadat de Zweedse hoogspringster Emma Green Tregaro het op het WK atletiek in 2013 in Moskou hart te verduren kreeg omwille van haar gelakte nagels in de kleur van de regenboog, volgde er na de 4x400 meter estafette-finale bij de vrouwen een memorabel moment. De Russische atletes Kseniya Ryzhova en Tatyana Firova vierden hun overwinning wel heel uitbundig en kusten elkaar vol op de mond, een gebaar dat ze later op het podium nog eens fijntjes over deden. Een sterk statement of een uiting van pure euforie? Een week later trok Ryzhova namelijk haar staart in. Tijdens een persconferentie beweerde ze dat ze zich "beledigd" voelde door de insinuatie dat het om een politiek statement zou gaan. Onder druk van het Russische regime of waren we te snel om beide Russinnen met lof te overladen?

Banaanincident Daniel Alves

Ook topvoetballers zijn niet immuun voor racisme. Nadat stervoetballer Neymar tijdens de uitwedstrijd tegen Espanyol voor de zoveelste keer op apengeluiden wordt getrakteerd, beslist hij de volgende keer dat hij met een banaan wordt bekogeld een statement te maken. Een paar weken later was het zover. Wanneer zijn landgenoot Daniel Alves een corner wil nemen in de wedstrijd tegen Villareal gooit een racistische supporter een banaan op het veld. De Braziliaanse rechtsback vindt er niets beters op dan de banaan te pellen en doodleuk binnen te spelen net voordat hij de corner trapt. "Het gebeurt al 11 jaar lang en we kunnen er niets aan veranderen, dus is het het beste om het als een grap te zien. Als wij er geen belang aan hechten, dan mislukken ze in hun opzet", verklaarde de toenmalige Barcelona-ster er achteraf over. Meteen zag "We Are All Monkeys", een georkestreerde anti-racisme campagne het levenslicht.

Los Suns

Naast de Afro-Amerikanen moet ook de Latinogemeenschap in de VS het vaak ontgelden. Wanneer de staat Arizona in 2010 een controversiële immigratiewet aanneemt, waarin de politie mensen zomaar van straat mag plukken om hun status te bekijken, vindt NBA-ploeg Phoenix Suns dat de maat vol is. Ter gelegenheid van Cinco de Mayo, een belangrijke feestdag voor de Latinogemeenschap, betreden de Suns het terrein voor hun play-offwedstrijd tegen de San Antonio Spurs getooid in een shirt met het opschrift 'Los Suns'. Daarmee willen ze de grote Latinogemeenschap in de stad (34% van de totale bevolking) een hart onder de riem steken. Here come the Suns, inderdaad!