On this day: Moderne Olympische Zomerspelen trekken zich op gang

Sport | Vandaag exact 124 jaar geleden trokken de eerste moderne Olympische Zomerspelen zich op gang. Met een openingscermonie op 6 april 1896 werden de Olympische Spelen in Athene plechtig geopend.

Door Pickx

Gepubliceerd op 06.04.20

2min

Geen Olympische Spelen deze zomer in het Japanse Tokio. Maar niet getreurd, in deze rubriek komen de Spelen wel aan bod, zij het in hun eerste moderne versie. Op 6 april 1896 verklaardde de Griekse koning George I de Spelen voor geopend, waarna de traditionele hoogmis elke vier jaar het kruim van de internationale topatleten zou vergaren. Al was dat op deze eerste 'nieuwe' Spelen nog eventjes anders...

Geesteskind Pierre de Coubertin

De Olympische Spelen waren al in de Oudheid gemeengoed in Griekenland. De eerste Spelen werden reeds in 776 v. Chr. gehouden, ter ere van de Griekse oppergod Zeus. De Spelen vonden gedurende twaalf opeenvolgende eeuwen en 292 Olympiades probleemloos plaats tot keizer Theodosios I ze in 393 n. Chr. verbood omwille van hun heidens karakter.

Pas in 1896 zouden de Spelen opnieuw plaatsvinden en dat hebben we in grote mate te danken aan één man: Pierre de Coubertin. De Franse baron nam zich voor om kleinschalige Spelenimitaties, zoals de Wenlock Olympian Society Annual Games en de Zappische Spelen te laten uitgroeien tot een vierjaarlijks treffen: de Olympische Spelen.

Omdat de Spelen in de klassieke oudheid steevast in Griekenland plaatsvonden, werd al snel een consensus gevonden om de eerste moderne Spelen in Athene te laten plaatsvinden.

Kleinschalige versie van het grootste sportevenement ter wereld

Niemand had dan ook maar kunnen vermoeden tot wat de Spelen zouden uitgroeien. Op 6 april 1896 trokken de Spelen van de Ie Olympiade zich op gang met de traditionele openingsceremonie. In tegenstelling tot het grootse spektakel dat we de voorbije decennia voorgeschoteld kregen, ging het hier om primitieve versie, die toch 50.000 kijklustigen kon overtuigen.

Koning George I van Griekenland verklaarde de Spelen voor geopend en ook de olympische hymne was al meteen van de partij. Andere elementen van de klassieke openingsceremonie, zoals de olympische eed en de olympische vlam zouden pas later aan het gamma worden toegevoegd.

In tegenstelling tot het huidige gigantische evenement dat twee weken duurt, was er toen slechts sprake van tien competitiedagen - de openingsdag incluis. Op het programma stonden slechts negen sporten: atletiek, gewichtheffen, schermen, schieten, tennis, turnen, wielrennen, worstelen en zwemmen. Roeien en zeilen moesten in allerlaatste instantie geschrapt worden omwille van de weersomstandigheden.

241 atleten uit 14 landen tekenden present in het Stadion Panathinaiko, waaronder geen professionals (de Spelen waren oorspronkelijk voorbehouden voor amateurs), geen vrouwen en ook geen Belgen. Ons land zou pas vier jaar later, op de Spelen van Parijs, voor het eerst haar opwachting maken.

Allereerste marathon en zilveren medaille voor de winnaar

Naast het feit dat de Spelen de geschiedenis zouden ingaan als de eerste in vijftien eeuwen, werd er in Athene en omstreken ook voor het eerst een marathon betwist. Het idee voor de loopwedstrijd ontsproot in het brein van de Franse filosoof Michel Bréal, die zo de heldendaad van de Griek Phidippides in ere wou houden - je herinnert je deze Griekse koerier vast wel uit de lessen geschiedenis. En tijdens de loopwedstrijd tussen Athene-Marathon-Athene was het opnieuw een Griek die aan het langste eind zou trekken: een zekere Spiridon Louis, een herder uit Maroussi.

Voor hem en voor alle andere winnaars op de Spelen in Athene was er echter geen gouden medaille weggelegd. Op de eerste moderne Spelen kreeg de winnaar een zilveren medaille en een olijfkrans. De gouden medaille zou pas vanaf de Spelen van 1904 in het Amerikaanse Saint Louis worden ingevoerd.

Op 6 april 1896 won de Amerikaan James Connolly de allereerste gouden - excuus zilveren - medaille door een sprong van 13,71 meter te laten noteren in het hink-stap-springen. Het begin van een lange traditie. Op naar de Spelen van Tokio in 2021!