Sterallures: Johan Neeskens, de sidekick van Cruijff met de looks van een rockster

Johan Neeskens was bijna nooit voetballer geworden. De jongeling was een allrounder en sterk in veel sporten. Op 8-jarige leeftijd trok hij voor het eerst zijn schoenen aan om bij Racing Club Heemstede te voetballen, maar een jaar later ging hij honkballen. Ook daar blonk hij uit en op zijn veertiende werd hij op een Europese jeugdkampioenschap zelfs uitgeroepen tot beste slagman. Pas twee jaar later richtte hij zich volledig op het voetbal.

De hegemonie van Ajax

Op 19-jarige leeftijd, na al twee volledige seizoenen in de tweede klasse, trok de rechtsback de aandacht van Ajax. Daar mocht hij aan de zijde spelen van een zekere Johan Cruijff, die vier jaar ouder was dan hem. De twee zouden twee cruciale pionnen worden in het ‘totaalvoetbal’ dat de Ajacieden destijds op de mat brachten. Coach Rinus Michels introduceerde dat type voetbal en Stefan Kovacs verfijnde deze manier van spelen. Die was gebaseerd op beweging, techniek, pressing en positiewissels. Ajax werd zo een club van wereldklasse.

Neeskens, die de looks had van een rockster, was door zijn veelzijdigheid een zeer belangrijke pion. Hij werd op het middenveld gezet en daar maakte hij zeer veel indruk. Op 19-jarige leeftijd maakte hij zijn debuut bij het Nederlands elftal, waar hij zich als technisch begaafde balafpakker profileerde. Hij werd een middenvelder die defensief en offensief van waarde was vanwege zijn enorme loopvermogen. "Hij speelde voor twee", zei ex-ploegmaat Sjaak Swart. Cruijff was uiteraard de beste speler, maar Neeskens zorgde er ook voor dat hij kon schitteren.

Johan de Tweede

Neeskens won met Ajax in zijn eerste drie seizoenen drie keer op rij de Europacup voor Landskampioenen. In 1974 verliet hij de club om Cruijff te vervoegen bij FC Barcelona. In Spanje verliep hun samenwerking minder goed dan in Amsterdam. Hij speelde er vijf seizoenen en won er de Europacup II en de Spaanse beker. Hij kreeg in die periode de bijnaam “Johan de Tweede” vanwege zijn band met Cruijff.

In 1979 verliet hij Barcelona en tekende hij voor het Amerikaanse New York Cosmos. In 1991 stopte hij met voetballen na passages in de Verenigde Staten, Nederland en Zwitserland. Hij ging aan de slag als trainer, maar dat was geen geweldig succes. Neeskens wordt vandaag de dag nog steeds aanzien als één van de meest complete middenvelders in de voetbalgeschiedenis.