Sterallures: Tonya Harding, jaloezie in het extreme

Januari 1994. De training van Nancy Kerrigan zit erop. De volgende dag moet ze deelnemen aan de Amerikaanse kwalificatiewedstrijden voor de Olympische Spelen van Lillehammer, die 6 weken later plaatsvinden. Ze zou deelnemen, maar was fysiek niet 100%. Toen ze haar training verliet, sloeg een man immers met een ijzeren staaf op haar knie.

Het incident deed veel stof opwaaien en al snel werd duidelijk wie opdracht had gegeven tot deze verwerpelijke daad: Tonya Harding, een andere Amerikaanse kunstschaatsster en Kerrigans rivale. Niemand is echt verrast; het stond in de sterren geschreven dat Harding ooit zou ontsporen. Ze had een zeer strenge moeder, een entourage van mensen die zowel dom als gemeen waren en een buitensporige hoeveelheid ambitie. En ze was een onmiskenbaar talent.

Triple axel

LaVona Golden beviel van Tonya Harding op 12 november 1970. Tonya was nog maar 3 jaar oud toen haar moeder haar op schaatsen zette en haar pushte om haar grenzen te verleggen. Ze was alcoholiste en aarzelde niet om een mep uit te delen als haar dochter niet goed schaatste. Het leven dat ze voor ogen had voor haar dochter, was kunstschaatsen. Ze had er alles voor over om haar dochter een toekomst te bieden in deze discipline, zelfs als dat betekent dat ze soms over de schreef moet gaan.

Het moet gezegd worden dat de kleine Tonya een ongelooflijke gave bezat. Ondanks de soms vulgaire outfits en het vaak borderline gedrag, deed Tonya Harding monden openvallen zodra ze op de schaatsbaan stond. Door haar soepele doch gespierde fysiek was ze de eerste Amerikaanse vrouw die een triple axel landde in een officiële wedstrijd en de tweede vrouw ter wereld die dat deed, na Midori Ito in 1989. Het was in 1991 en Tonya was pas 20 jaar oud.

Voor al het goud in de wereld

Zo ongelooflijk ze was op het ijs, zo catastrofaal haar leven was daarbuiten. Op haar 19de trouwde ze met een jongen die iets ouder was dan zij, om weg te vluchten van haar moeder. Maar ook haar man, Jeff Gillooly, bezondigt zich aan huiselijk geweld. Meer nog: hij schoot op haar. “Mijn gezicht was gekneusd. Een keer ging mijn hoofd door een spiegel. Er doorheen, ja. Hij heeft ook op mij geschoten”, vertelde ze aan The New York Times in 2017.

Dat hield haar niet tegen om op het ijs te presteren. Ze won de Amerikaanse kampioenschappen in 1991 en werd tweede op de wereldkampioenschappen van datzelfde jaar. Ze kwam vol ambitie aan op de Olympische Spelen van 1992 in Albertville. Misschien wel te veel. De druk die ze zichzelf oplegde was enorm, en ze ging eraan ten onder. Het was het begin van het einde voor Harding. Ze kwalificeerde zich niet voor het WK in 1993, en toen ontplofte het schandaal van januari 1994...

Samenzwering

Nancy Kerrigan was Tonya Hardings tegenpool. Gratie versus kracht, gladheid versus nukkigheid, glimlach versus beledigingen. Maar ook rijk versus arm. Want Harding rolt niet in het geld, terwijl sponsors investeren in Kerrigan. In 1993 waren Harding en Gillooly blut. De Olympische Spelen, waarvoor Harding zich aan het klaarstomen was, waren een gelegenheid om de kassa te doen rinkelen, vooral als ze de titel won.

Het probleem was dat de Amerikaanse federatie slechts twee schaatsers naar Noorwegen zou sturen. Gillooly besloot dat de beste manier om Tonya een betere kans te geven is om één van haar concurrenten uit te schakelen. Er wordt een plan beraamd om Hardings rivaal pijn te doen. Maar het gaat niet volgens plan. Ze willen haar rechterbeen breken, maar slagen er enkel in haar knie te bezeren. Genoeg om te voorkomen dat Kerrigan meedoet aan de Amerikaanse kampioenschappen, die Harding wint. Maar de FBI achterhaalt al snel de ware toedracht en het schandaal breekt uit.

Desondanks zal Kerrigan deelnemen aan de Olympische Spelen... met Harding. De sfeer tussen die twee was ijzig. De eerste won zilver, de tweede werd achtste. Na afloop van de Spelen werd Harding door de bond levenslang uitgesloten en werd ze persona non grata in het kunstschaatscircuit. Ze pleitte voor de rechtbank schuldig aan belemmering van de rechtsgang en werd veroordeeld tot drie jaar voorwaardelijk,  een boete van 110.000 dollar en een taakstraf van 500 uur. Ze had het talent, maar eindigde met een schandvlek.