‘Emily’ (Pickx+): romantische fictie met een vleugje geschiedenis

In ’Emily’ speelt Emma Mackey (‘Sex Education’) de rol van Emily Brontë, de middelste van drie zussen en de dochter van weduwnaar en dominee Patrick Brontë (Adrian Dunbar). De film neemt ons mee naar Haworth, waar het gezin vanaf 1821 woonde en waar de zussen samen schreven. In de film heeft Emily een stomende relatie met de lokale kapelaan William Weightman (Oliver Jackson-Cohen), die haar inspireert om haar klassieke roman over de romantiek, bedrog en passie te schrijven: ‘Wuthering Heights’. Kort na de publicatie van die roman overlijdt Emily. De film start aan haar sterfbed en vertelt het liefdesverhaal aan de hand van flashbacks.

De makers van ‘Emily’ zijn de eersten om toe te geven dat de film een gefantaseerde versie van het leven van Emily Brontë vertelt. Hun verhaal roept de stomende romantiek van ‘Wuthering Heights’ op en verzint omstandigheden die de anders eerder afgezonderde Emily geïnspireerd zouden kunnen hebben, maar zonder dat daar ook bewijzen voor zijn.

William Weightman bestond echt, maar er is geen enkele aanleiding om aan te nemen dat hij en Emily een relatie hadden. Weightman was naar verluidt wel een zeer knappe man en hij flirtte graag met het vrouwelijk schoon van Haworth, maar bronnen suggereren eerder dat hij iets had met Anne (Amelia Gething), de jongere zus van Emily. Emily zelf wordt in verschillende bronnen omschreven als een zonderling en een eenzaat, die niet hield van sociale gelegenheden en zich liever opsloot in de veiligheid van het ouderlijk huis. Naar alle waarschijnlijkheid had ze nooit zelf een relatie zoals die die ze beschreef in ‘Wuthering Heights’.

Dat de makers haar in de film wel dat plezier gunnen, kan je zien als een onschuldig fantasietje of een excuus om vooral een romantische fictiefilm te maken. Sommige critici zien het echter anders. Volgens hen krijgt Weightman nu te veel krediet. Want waarom zou het verhaal van ‘Wuthering Heights’ niet uit het niets aan het brein van de erg creatieve en slimme Emily Brontë ontsproten kunnen zijn? Was die man wel echt nodig en steelt hij niet te veel de spotlights?

De film schildert Emily, bij monde van oudere zus Charlotte (Alexandra Dowling), wel correct af als een zonderling. Zij en haar zussen zouden in Haworth effectief wat vreemd bekeken zijn, hoogopgeleide vrouwen waren toen immers jammerlijk zeldzaam. Wat ook klopt, is dat Emily en Charlotte samen naar Brussel reisden en dat hun broer Branwell (Fionn Whitehead) worstelde met verslavingen en dat het gezin gebukt ging onder het verlies van moeder Maria Branwell en de oudste zus, die ook Maria heette.

Waar de film opnieuw een historische faux-pas begaat, is in de laatste scènes. Daarin wordt Charlotte geïnspireerd door de dood van Emily om zelf ook te beginnen schrijven. Charlotte Brontë is, zoals we weten, de auteur van een andere grote klassieker: ‘Jane Eyre’. Maar in de realiteit werd ‘Jane Eyre’ gepubliceerd vóór ‘Wuthering Heights’ en schreven de zussen voordien regelmatig samen poëzie.

De filmmakers maakten duidelijk de bewuste keuze om een fictief kostuumdrama te filmen in de stijl van pakweg ‘Pride and Prejudice’ dat zeer losjes gebaseerd is op het echte leven van Emily Brontë, en daar is op zich niets mis mee. Het resultaat is namelijk een prachtig gefilmd romantisch verhaal dat de geest van 'Wuthering Heights' respecteert en de schrijfster een mooie liefde laat beleven. Maar zo misten de makers ook een kans om een breder thema aan te snijden. De zussen Brontë waren vrouwelijke schrijvers in een tijd waarin mannen de literatuur domineerden. ‘Wuthering Heights’ verscheen zelfs eerst onder het pseudoniem Ellis Bell, pas na de dood van Emily kwam haar echte naam op de kaft, maar dat wordt nooit vermeld in de film. Zat daar niet ook een mooi verhaal in? Misschien is het iets dat een volgende filmmaker kan vertellen.

'Emily’ is op 26 oktober om 20u40 beschikbaar op de exclusieve zender Pickx+ (zender 13). Ontdek het volledige aanbod van Pickx+!