‘Elemental’ (Disney+) en andere films die uitgaan van de vier basiselementen

De animatiefilm ‘Elemental’ neemt ons mee naar Element City. Daar leven wezens samen die de vier basiselementen vertegenwoordigen: aarde, water, vuur en wind. Bernie en Cinder zijn twee vuurelementen die naar de grote stad verhuizen en er op discriminatie stoten, maar toch hun eigen winkel op poten kunnen zetten. Wanneer dochter Ember de winkel jaren later overneemt, veroorzaakt ze per ongeluk een groot waterlek. Controleur Wade, een waterelement, komt de schade opmeten en moet tot zijn spijt de winkel laten sluiten. Ember probeert hem te overhalen om haar te helpen, en dan blijken ze meer met elkaar gemeen te hebben dan ze hadden gedacht.

Element City is een afspiegeling van de smeltkroes van culturen die je vindt in New York City en de manier waarop de vier elementen behandeld worden, staat symbool voor discriminatie en racisme. Regisseur Peter Sohn vertelde dan ook in interviews dat het verhaal grotendeels gebaseerd is op zijn eigen ervaringen in de Big Apple. Een innovatieve manier om de vier basiselementen in een verhaal te verwerken.

Ontdek 'Elemental' op Disney+, beschikbaar via de tv-optie 'Pickx All Stars' en 'Pickx All Stars & Sports' van Proximus Pickx. 

Minstens even indrukwekkend was de animatiereeks ‘Avatar: The Last Airbender’. In de wereld van die serie hebben veel mensen magische krachten. Elk van de vier grote naties kan één van de vier basiselementen manipuleren. Alleen de Avatar, die de vrede tussen de vier stammen zou moeten bewaren, kan alle vier de elementen sturen, ofwel “benden”. Net wanneer de vuurnatie een oorlog ontketent, verdwijnt de Avatar. De serie begint op het moment dat hij weer gevonden wordt. Maar hij is nog een onervaren tienerjongen die enkel het luchtsturen onder controle heeft. Als hij de vrede wil herstellen, zal hij een lange weg moeten afleggen om water, grond en vuur te leren sturen.

‘Avatar: The Last Airbender’ werd immens populair omwille van de bedachtzame verhaallijn en plotelementen als opgroeien, lotsbestemming, onderdrukking, racisme en oorlog, allemaal verpakt in een spannende serie die entertainend is voor zowel kinderen als volwassenen. Het succes leidde tot een liveactionfilm, ‘The Last Airbender’, die geregisseerd werd door M. Night Shyamalan, maar helaas veel minder positief onthaald werd. Momenteel werkt Netflix aan een liveactionserie gebaseerd op hetzelfde verhaal. Die zou op het streamingplatform verschijnen in 2024.

Ontdek ‘Avatar: The Last Airbender’ nu op Netflix. Meer info over de tv-optie 'Pickx All Stars' (inclusief Netflix) of het Netflix-aanbod via Pickx vind je hier terug.

De sciencefictionfilm ‘The Fifth Element’ maakt ook gebruik van de vier basiselementen als plotpunt, maar dan veel minder uitgesproken dan de vorige twee titels. Het verhaal draait rond een erg krachtig wapen, het enige dat sterk genoeg is om “het kwaad”, een allesvernietigend monster dat om de vijfduizend jaar terugkeert, te verslaan. Het wapen bestaat uit vier stenen die de vier elementen vertegenwoordigen en een sarcofaag met daarin het zogenaamde vijfde element. Wanneer het kwaad in het jaar 2263 terugkeert, is het wapen nog in bewaring bij een ras van aliens, de Mondoshawans. Het vijfde element blijkt uiteindelijk een vrouw te zijn met de naam Leeloo (Milla Jovovich). Zij moet samen met taxichauffeur Korben Dallas (Bruce Willis) zorgen dat het wapen samengesteld kan worden, zodat het kwaad weer voor vijfduizend jaar afgehouden kan worden.

De focus van het verhaal ligt in het geval van ‘The Fifth Element’ dus wel op voorwerpen die de vier elementen vertegenwoordigen, maar niet op wat die elementen juist zijn. Net zoals in veel films, zou je wind, water, lucht en vuur met eender wat kunnen inwisselen, zonder veel aan het verhaal te veranderen. Zo zie je dat de vier elementen wel vaker een zogenaamde MacGuffin vormen (een voorwerp dat het verhaal vooruit stuwt, maar waarvan de specifieke kenmerken minder belangrijk zijn).

Een film als ‘Ghost Rider’ houdt dan weer het midden tussen inwisselbare MacGuffin en betekenisvolle magische krachten. In ‘Ghost Rider’ verkoopt motorrijder Johnny Blaze (Nicolas Cage) zijn ziel aan de duivel in de hoop zo zijn terminaal zieke vader te redden. Wat Johnny niet weet, is dat hij zo de nieuwe Ghost Rider moet worden, de aardse helper van de duivel die corrupte zielen naar de hel moet sturen. Intussen komt Blackheart, de zoon van de duivel, naar het mensenrijk samen met drie kompanen, gevallen engelen die elk een van de vier elementen belichamen: lucht, aarde en water. Hun krachten zijn afgestemd op die elementen. Het hoofd van Johnny verandert in een brandende schedel wanneer hij de Ghost Rider wordt, dus hij belichaamt het element vuur.

‘Ghost Rider’ is gebaseerd op de gelijknamige superheld van Marvel. De film was bij de release in 2007 een financieel succes, dus werd in 2012 een vervolg gemaakt, ‘Ghost Rider: Spirit of Vengeance’ met opnieuw Nicolas Cage in de titelrol. In de tweede film spelen de vier elementen geen rol meer.