‘De Witte van Sichem’ (VRT 1): de blitzcarrière van Eric Clerckx op het witte doek

‘De Witte’ van Ernest Claes uit 1920 is nog steeds een van de meest gelezen romans uit de Vlaamse literatuur. In 1934 werd het verhaal over de kwajongen uit Zichem voor het eerst verfilmd door Jan Vanderheyden, met Jef Bruyninckx in de hoofdrol. 46 jaar later waagde Robbe De Hert zich aan een remake en ook zijn versie behoort inmiddels tot ons culturele erfgoed. Bijna 600.000 mensen gingen De Herts ‘De Witte’ kijken in de bioscoop.

Eric Clerckx speelde als vijftienjarige jeugdacteur de hoofdrol in ‘De Witte van Sichem’ van De Hert. Hij werkte daarna nog drie keer samen met de regisseur, die in 2020 overleed. “Op de set van ‘De Witte’ was ik nog een jong naïef kereltje dat plots maanden voor een camera moest staan, in een milieu dat misschien toch wel iets minder katholiek was. Als er iets door mijn hoofd spookte, nam hij mij even apart om erover te praten. Hij was nooit een vaderfiguur maar wel een goede vriend”, vertelde Clerckx als reactie op het overlijden van De Hert bij VRT NWS.

Anno 1982 was Clerckx ‘de bekendste tiener van Vlaanderen’. Hij had in twee jaar tijd de hoofdrol gespeeld in twee succesfilms: ‘De Witte’ en de Nederlandse film ‘Twee vorstinnen en een vorst’.

“Als ik 1 frank had gekregen per kijker die mij ooit als de Witte heeft bezig gezien, dan had ik een fortuin verdiend”, aldus Clerckx in 2018 in Het Belang Van Limburg. “Die film heeft jarenlang in alle Vlaamse parochiezalen gelopen. Robbe De Hert heeft er een meer sociaal bewogen versie van gemaakt en de armoede en de sociale ongelijkheid beter in de verf gezet.”

“Tijdens de audities voor ‘De Witte’ werd ik eerst afgewezen”, vertelde Clerckx in een interview met jongerenblad Joepie in 1982. “Ik had geen wit haar. Pas toen Robbe De Hert geen betere kandidaten had gevonden, werd ik opgeroepen.”

“Mijn Lummens dialect kan wel geholpen hebben, want dat kwam in de buurt van het Zichems dialect”, blikte Clerckx in 2018 terug op de casting voor ‘De Witte’ in Het Belang Van Limburg. “Het waren twee intensieve maanden: elke dag om zeven uur op de set en dan draaien tot acht, negen uur ’s avonds. (…) In de film zitten nogal wat scènes waarin ik een oorvijg krijg. Ik heb dus heel wat klappen moeten incasseren.”

Na ‘De Witte’ speelde Clerckx nog mee in drie films van zijn ontdekker, Robbe De Hert. “‘Zware Jongens’ draaide natuurlijk rond Gaston en Leo, die in ‘De Witte van Sichem’ al heel kleine rolletjes hadden gespeeld. In ‘Blueberry Hill’ en ‘Brylcream Boulevard’ had Michael Pas de hoofdrol als alter ego van Robbe. Ik was daarin een van zijn vrienden, Stafke. Dat was - in 1995 - het einde van mijn filmcarrière. Tussen de eerste en de laatste film liggen vijftien jaar. In die tijd werden er nauwelijks Vlaamse films gemaakt. Acteurs leefden vooral van hun theaterwerk maar toneel interesseerde mij niet.”

“Ook voor de verdiensten hoefde je het niet te doen. Wat ik financieel aan ‘De Witte’ heb overgehouden, is niet meer dan wat je met een vakantiejob verdient”, aldus Clerckx in 2009 in Het Nieuwsblad. Uiteindelijk belandde hij in de IT-sector, aan de balie van een helpdesk. “Ik stond voor de keuze: één keer om de drie jaar optreden in een film of iets anders gaan doen. Ik ben informatica gaan studeren en heb een baan gevonden als applicatiespecialist, later als webmaster”, zei Clerckx in 2018 in Het Belang Van Limburg.

Door de financiële crisis van 2008 verloor Clerckx zijn job. “Afgedankt om economische redenen”, klonk het. In 2015 werd hij getroffen door mondkanker. Intussen is de 59-jarige Clerckx aan de beterhand. “Voor het publiek zal ik eeuwig ‘De Witte van Sichem’ blijven. Voor mij is het al lang een afgesloten hoofdstuk.”

Bekijk ‘De Witte Van Sichem’ vanavond om 22u35 op VRT 1 of waar je ook bent via Pickx.be of de Pickx-app.