Bruce Lee, 50 jaar na zijn dood nog even invloedrijk

In het Hong Kong Heritage Museum, in de stad Hong Kong, waar Bruce Lee het grootste deel van zijn jeugd doorbracht, wordt vanaf deze week een tentoonstelling georganiseerd over het leven en werk van Lee. Kinderen kunnen er vijf dagen lang deelnemen aan activiteiten die hen dichter bij de vechtkunst- en filmlegende brengen. Ze kunnen Shannon Lee, de dochter van Bruce, ontmoeten. En daar houdt het niet op. Overal in de Verenigde Staten, waar Bruce Lee later carrière maakte als kungfu-instructeur en als acteur, worden evenementen georganiseerd om de man te eren. In Los Angeles kan je vanaf nu vlakbij Chinatown een levensgroot standbeeld van de acteur bewonderen.

Maar waarom? Wat heeft Bruce Lee verwezenlijkt en waarom is hij vandaag nog steeds een icoon?

Bruce Lee (zijn ouders wilden hem eigenlijk Lee Yun Fan noemen, maar de verpleegster schreef Bruce Lee in zijn Amerikaanse geboorteakte) is geboren als de zoon van opera-acteurs. Zij reisden vaak naar andere continenten en waren op tournee in de Verenigde Staten toen Lee in San Francisco geboren werd. Hij groeide nadien op in Hongkong, waar hij kungfu leerde om zich te verdedigen tegen straatbendes, maar zo ook betrokken raakte in bendegeweld en uiteindelijk naar de Verenigde Staten gestuurd werd om te studeren.

Lee acteerde al op jonge leeftijd in Chinese films en zette die acteercarrière verder in de VS, met als uitschieter zijn rol als Kato, het hulpje van de held in ‘The Green Hornet’. Lee was echter populairder dan hoofdrolspeler Van Williams, dus de show werd afgevoerd na één seizoen. Later bedacht Lee een verhaal voor een tv-serie die hij ‘Warrior’ wilde noemen, maar studio Warner Brothers zag geen publiek voor een serie met een Aziatische hoofdrolspeler. De rol ging uiteindelijk naar de (witte) acteur David Carradine, die tot dan toe niet eens ervaring had met vechtkunst, best cruciaal voor een rol als shaolinpriester.

Lee keerde dan maar terug naar Hongkong, waar hij achtereenvolgens acteerde in ‘The Big Boss’ (1971), ‘Fist of Fury’ (1972) en ‘Way of the Dragon’ (1972). Vooral die laatste, waarin Lee een zeer memorabele vechtscène opnam met een toen nog jonge Chuck Norris, zou de naam Bruce Lee wereldwijd laten weerklinken. Het was een spannende actiefilm met enkele technische mankementen en een simplistisch verhaal, maar net dat maakte de film – mits een zweem humor – zo toegankelijk voor een westers publiek.

‘Way of the Dragon’ maakte van Bruce Lee een wereldster en opende de deuren naar Hollywood, niet enkel voor hem persoonlijk, maar voor heel de Aziatische filmsector. Lee was een pionier, hij verzoende de cinefiele culturen van Oost en West. Een jaar later kwam ‘Enter the Dragon’ uit, een Amerikaanse productie die misschien nog legendarischere allures kreeg, vooral omdat het uiteindelijk zijn laatste kunstje bleek.

Na de dood van Bruce Lee verscheen hij nog postuum in tal van prenten, met ‘Game of Death’ als misschien wel de meest iconische van die "Bruceploitation"-films. Daarnaast explodeerde het genre van de kungfufilm in populariteit. Waar de carrière van Bruce Lee ophield, ging die van Jackie Chan (die samen met Lee acteerde in ‘Enter the Dragon’ en later ook in Brucesploitation-film ‘New Fist of Fury’ speelde) verder. En in films als ‘Oldboy’, ‘Ip Man’, ‘The Raid’ of het oeuvre van Quentin Tarantino (denk voornamelijk aan ‘Kill Bill’) blijft het genre tot op vandaag springlevend. Geen wonder dus dat Bruce Lee vijftig jaar na zijn dood nog steeds geëerd wordt als een cinemaheld.

Lees ook:

• Hoe ‘The Way of the Dragon’ van Bruce Lee een wereldster maakte
• Het legendarische gevecht tussen Bruce Lee en Wong Jack-man
• Showbizz detective: Bruce Lee was ook een kampioen in het cha-chadansen