Wat je moet weten over ‘Great Expectations’ op Disney+

De BBC en FX Productions maakten deze serie, een vertaling van het bekende werk van Dickens voor het kleine scherm door Steven Knight. Hem kennen we onder andere als scenarist van de serie ‘Peaky Blinders’. Het oorspronkelijke verhaal werd hoofdstuk per hoofdstuk gepubliceerd in 1860 in de wekelijkse publicatie All the Year Round voor de volledige roman in 1861 verscheen. Het boek geldt als een kritiek op het klassensysteem van het Victoriaanse Engeland, maar ook als een geromantiseerde biografie van de auteur.

Centraal staat de weesjongen Pip (in de serie vertolkt door Fionn Whitehead), die ervan droomt om iets van zijn leven te maken. Zijn pad kruist met dat van de rijke en enigmatische Miss Havisham (Olivia Colman), die altijd op een plan broedt. De ontmoeting met Miss Havisham stelt Pip bloot aan een wereld waar alles kan, maar ook zijn prijs heeft.

Dit meesterwerk van Charles Dickens werd al meermaals vertaald naar het grote en kleine scherm. De eerste filmversie dateert van 1909, en nog steeds trekt het verhaal filmmakers over de hele wereld aan. De ene versie is briljant, de andere schiet tekort. Hieronder vind je zes adaptaties, van minder geslaagd naar meer geslaagd.

Great Expectations (1974)

De kans is groot dat deze film je niets zegt, want deze raakte wat verloren in de tijd en de zeeën van adaptaties. En misschien terecht, want deze film van Joseph Hardy werd door critici eerder negatief onthaald. Het scenario is van de hand van Sherman Yellen (‘An Early Frost’) en de muziek is gecomponeerd door Maurice Jarre (‘Lawrence of Arabia’, ‘Dead Poets Society’), maar dat talent kon de film niet redden. “Alles zit fout”, volgens de BBC. Het verhaal legt teveel nadruk op de romantische escapades van Pip en te weinig op de sociale kritiek. Oorspronkelijk moest deze film een musical worden, maar zeven weken na de start van de opnames werden alle muzikale scènes uit de film geschrapt. Dat kan verklaren waarom de toon verkeerd zat.

Great Expectations (1998)

Alfonso Cuarón (‘Gravity’, ‘Children of Men’) wist namen als Ethan Hawke, Gwyneth Paltrow en Robert De Niro te strukken voor zijn versie van het klassieke verhaal van Dickens, dat zich voor de gelegenheid niet in het Victoriaanse Engeland afspeelt maar in het moderne Florida. Een riskante gok, aangezien een groot deel van de kracht van het verhaal komt van de kritiek op de klassenstructuren van die tijd. Het resultaat is dat de film in het begin wel haar best doet om een klassenstrijd te kaderen, maar uiteindelijk vervelt tot eerder platte romantiek.

Great Expectations (2012)

In deze versie speelt Jeremy Irvine de rol van Pip, Ralph Fiennes die van Magwitch, Robbie Coltrane is Mr. Jaggers en Helena Bonham Carter kruipt in de huid van Miss Havisham. De prent werd heel neutraal ontvangen, noch afgekraakt, noch de hemel in geprezen. Een groot pluspunt bleek de acteerprestatie van Bonham Carter, maar voor de rest bleef de film van Mike Newell (‘Four Weddings and a Funeral’) grotendeels onder de radar. De krant The Guardian noemde het “een adequate verfilming die niet avontuurlijk is, maar wel de principes van het origineel respecteert”.

Great Expectations (2011)

Iets beter was deze versie die een jaar eerder verscheen, niet in de cinemazalen, maar wel op het kleine scherm, meer bepaald op de BBC. De driedelige serie werd eerst bekritiseerd omwille van de keuze om Gillian Anderson (‘The X-Files’) de rol van Miss Havisham te laten vertolken. Volgens de criticasters was ze te jong en te mooi om dat personage gestalte te geven, maar ze speelde de rol uiteindelijk met verve. De cast – met onder anderen Douglas Booth, Ray Winstone en David Suchet – deed haar uiterste best om de betoverende sfeer van het boek te evenaren, maar slaagde daar net niet in.

Great Expectations (1999)

Nochtans was de BBC daar eerder al eens in geslaagd. Deze versie, geproduceerd door BBC 2 in 1999, is misschien wel de meest trouwe adaptatie van het boek. Charlotte Rampling (‘Melancholia’, ‘Benedetta’) wist de rol van Miss Havisham op uitstekende wijze te vatten. De sfeer van de televisiefilm is beklijvend en beklemmend, wat de prent een heerlijk ongemakkelijk gevoel geeft. Ioan Gruffudd (‘Fantastic Four’) en Justine Waddell (‘The Fall’) spelen de rollen van Pip en zijn geliefde Estella.

Great Expectations (1946)

Het bewijs dat je geen moderne technieken nodig hebt om een pakkend verhaal op film te zetten. Deze versie uit 1946 is nog steeds een klassieker. David Lean verzamelde met John Mills, Valerie Hobson en Jean Simmons legendes van het grote scherm om het verhaal tot leven te brengen. Zijn film werd genomineerd voor vijf Oscars en won er uiteindelijk twee (beste cinematografie en beste art direction). Ook 77 jaar later is de film nog steeds een aanrader voor wie het verhaal op het scherm wil ervaren. De toon is om koude rillingen van te krijgen, de acteurs geven het beste van zichzelf en de beeldvoering is uitstekend voor zijn tijd.

Ontdek ‘Great Expectations’ op Disney+, beschikbaar via de tv-optie 'Pickx All Stars' en 'Pickx All Stars & Sports' van Proximus Pickx.