‘The Witches’ op Play5: de beste verfilmingen van Roald Dahl-klassiekers

De erg vreemde en soms angstaanjagende Willy Wonka is de eigenaar van de meest beroemde snoepfabriek ter wereld. Zijn fabriek is een echt mysterie, want men ziet er nooit mensen. Op een dag wordt er plots een wedstrijd aangekondigd: in vijf chocoladerepen zal een gouden ticket zitten dat de eigenaar toegang geeft tot de fabriek. De arme Charlie hoopt dat hij een van de tickets zal kunnen bemachtigen.

De troeven van deze musicalbewerking van Dahls roman uit 1964 zijn precies die dingen die de auteur afwees: de hoofdrolspeler (Gene Wilder) en de meezingbare liedjes (vooral ‘Pure Imagination’). Deze twee ingrepen verzachten Dahls verhaal over de excentrieke snoepfabrikant en maken de rondleiding door de chocoladefabriek zoetsappiger dan die op de papier lijkt; Wilder is zeker onconventioneel, maar hij heeft een warmte over zich die hem eerder vertederend dan angstaanjagend maakt. Met zijn kenmerkende paarse pak en hoed is Wilders Wonka een icoon (en een meme!) op zich geworden, en overschaduwt hij misschien wel Dahls oorspronkelijke idee voor het teruggetrokken personage.

‘Willy Wonka en de Chocoladefabriek’, de verfilming uit 2005 van Tim Burton, is beschikbaar in de Pickx VOD-catalogus. 

Deze Britse film, gebaseerd op het gelijknamige boek van Roald Dahl, draait rond een oma die met haar kleinzoon logeert in een hotel waar alle heksen van Engeland toevallig hun jaarlijkse bijeenkomst houden. De heksen hebben het niet voor kinderen en komen met een plan om elk van hen te veranderen in muizen via een toverdrank.

In de zwarte komedie speelt Rowan Atkinson de bijrol van de antipathieke Mr Stringer, de ijverige directeur van Hotel Magnificent die met zijn neurotische blik extra sfeer bezorgt aan de film. Het acteerwerk van Atkinson is om van te smullen: hij zet een pretentieus personage neer met een kort lontje, dat zich verheven voelt boven de anderen.

Een andere glansrol is weggelegd voor de Amerikaanse actrice Anjelica Huston, die in de huid kruipt van de Opperheks. De manier waarop de Oscarwinnares Dahls meesterlijke creatie vertolkt, is wat deze verfilming rechtvaardigt. De film bevat een traditionelere happy end dan Dahl voor ogen had, maar deze bewerking uit 1990 speelt op grandioze wijze de duistere fantasie-elementen uit die van ‘The Witches’ zo’n klassieker hebben gemaakt.

Dit verhaal over de ontluikende magische krachten van een jong meisje behoort tot Dahls populairste werken. Matilda wordt misbegrepen door haar gemene ouders, maar voor Dahl was dat net de sleutel tot haar kracht. Met Mara Wilson in de titelrol had regisseur Danny DeVito het perfecte meisje gevonden om het vernuft van Dahls heldin te vangen. Bovendien betekent DeVito’s fascinatie voor zwarte humor dat hij de donkere kanten van deze gezinsvriendelijke film niet uit de weg gaat.

Pam Ferris, die in de huid kroop van het wrede schoolhoofd Agatha Trunchbull, bracht precies de juiste mix van ontstellend en absurd, en gaf samen met DeVito’s Harry Wormwood en Rhea Perlmans Zinnia Wormwood gestalte aan de meest verraderlijke en gevaarlijke volwassenen die Dahl kon bedenken: vreugdeloze, stompzinnige mensen met kinderen onder hun hoede.

Het scheelde overigens geen haar of de verfilming van ‘Matilda’ had nooit het daglicht gezien. Volgens Thrillist waren de nabestaanden van Dahl erg teleurgesteld in zowel de verfilming van ‘Willy Wonka en de Chocoladefabriek’ uit 1971 als in ‘The Witches’ uit 1990, waardoor ze het idee van een ‘Matilda’-film in eerste instantie afwezen.

Maar, zoals Robin Swicord, scenarioschrijver van de film, over haar correspondentie met Liccy, de weduwe van Dahl, verklaart: “Mijn man en schrijfpartner Nicholas Kazan en ik stelden voor om het scenario gratis te schrijven. Als ze het goed vonden, gingen we als partners verder.” Liccy keurde het scenario goed, en de rest is geschiedenis.

Gezien Dahls wilde fantasie is het geen verrassing dat zijn werk uitermate geschikt is voor animatie. Wes Andersons creatieve visuele beeldtaal maakt van deze stop-motionversie van ‘Fantastic Mr. Fox’, met de stem van George Clooney, Meryl Streep en Anderson-lievelingetjes als Bill Murray, Jason Schwartzman en Owen Wilson, een absoluut meesterwerk. Anderson serveert een uitgesproken speelse en sluwe kijk op de fabel van Dahl.

In ‘De GVR’ (De Grote Vriendelijke Reus) maakt het eenzame weesmeisje Sofie (Ruby Barnhill) kennis met de magische reuzenwereld. Wanneer ze ’s nachts wakker ligt, wordt ze plotseling uit haar bed geplukt en ontvoerd. Maar Sofie heeft niets te vrezen; het is de Grote Vriendelijke Reus (Oscarwinnaar Mark Rylance). Een reus die misschien eigenaardige woorden gebruikt, maar geen vlieg kwaad doet. Ze komt er echter al snel achter dat zijn soortgenoten minder vriendelijk zijn en samen met de GVR smeed ze een plan om alle kinderen in de wereld te beschermen tegen de kwaadaardige reuzen.

Mark Rylance neemt in deze versie van Steven Spielberg de rol van de Grote Vriendelijke Reus op zich. De Vlaamse reus kreeg de stem van Warre Borgmans. Verder horen we in de Vlaamse versie de stemmen van Lotte Heuten, Charlotte Leysen, Ivan Pecnik, Sven de Ridder, Anne Mie Gils en Jenne Decleir.

Voor de verfilming van dit wereldberoemde boek van Roald Dahl werkte Spielberg opnieuw samen met ‘E.T.’-scenariste Melissa Mathison, die inmiddels overleden is.

‘The BFG’ is beschikbaar in de Pickx VOD-catalogus. Bekijk ‘Roald Dahl's The Witches’ vanavond om 20u35 op Play5 of waar je ook bent via Pickx.be of de Pickx-app.