Martin Luther King stierf 55 jaar geleden: deze films vieren zijn leven

Deze documentaire traceert het leven van Martin Luther King Jr, zijn nalatenschap en het voortbestaan van racisme en vooroordelen in Amerika. De film bevat commentaar van wijlen John Lewis, Rev. Al Sharpton, Van Jones en anderen.

King leidde de burgerrechtenbeweging in de Verenigde Staten tot aan zijn dood, en maakte mee een einde aan de legale segregatie van Afro-Amerikanen in het zuiden en andere delen van de Verenigde Staten. Dat zijn kinderen niet beoordeeld zouden worden op basis van de kleur van hun huid, maar op basis van hun karakter. Dat was de grote droom van Martin Luther King Jr.

Op 4 april 1968 was Martin Luther King Jr. in Memphis om er stakende werknemers te steunen. Daar werd hij door James Earl Ray doodgeschoten op het balkon van zijn hotelkamer. King werd amper 39 jaar oud.

Deze film, met Anthony Mackie in de hoofdrol van MLK en Bryan Cranston als president Lyndon B. Johnson, is gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk uit 2012 (waar Cranston ook in speelde). Het verhaal volgt de politieke inspanningen van Johnson, King en de burgerrechtenleiders om de Civil Rights Act van 1964 in het Congres vast te leggen.

Dat verbood de discriminatie op basis van ras, huidskleur, religie, geslacht of afkomst. Concreet ging het onder meer om een verbod op ongelijke vereisten voor de registratie van kiezers en op raciale segregatie in scholen, op de werkvloer en in publieke accommodaties.

Hetzelfde jaar ontving King de Nobelprijs voor de Vrede, maar zijn strijd was nog lang niet voorbij. Rassengelijkheid bestond namelijk alleen maar op papier, en in maart 1965 volgden massale protesten in Selma, Alabama. In dat jaar werd de Voting Rights Act in het leven geroepen, die er in theorie voor zorgde dat minderheden niet meer opzettelijk gediscrimineerd werden bij verkiezingen.

Mary J. Blige en Golden Globe-winnares Angela Bassett vertolken in dit drama de rollen van Dr. Betty Shabazz en Coretta Scott King, de weduwen van Malcolm X en Martin Luther King Jr. die na de moord op hun echtgenoten een vriendschap hebben gesmeed.

In 2021 vroegen de dochters van de Afro-Amerikaanse burgerrechtenactivist Malcolm X de heropening van het onderzoek naar zijn moord. Op 21 februari 1965 zakte Malcolm X voor een toespraak af naar de Audubon Ballroom, een zaal in het noorden van Manhattan. Malcolm X, die in het echt El-Hajj Malik El-Shabazz heette, werd er door drie schutters neergeschoten. Een gewezen politieagent, die erop stond dat zijn getuigenis pas na zijn dood bekend werd gemaakt, zei dat NYPD en de FBI sommige elementen uit het onderzoek geheimhielden.

Dit drama uit 1986 focust op de vroege jaren van Martin Luther King Jr., voordat hij de MLK werd die we ons vandaag de dag herinneren. Het beschrijft de vroege ervaringen van de leider met racisme in Amerika en zijn drive om zich uit te spreken tegen het onrecht dat zwarte mensen in de VS trof.

King werd wereldberoemd in eigen land, en kon mede door zijn welbespraaktheid de protesten uitbreiden naar heel de VS. In 1963 schreef hij zijn ‘Brief uit de gevangenis van Birmingham’ waarin hij zijn strijd tegen de segregatie definieerde. Later dat jaar volgde zijn beroemde 'I Have a Dream'-toespraak aan het Lincoln Memorial, voordat 250.000 manifestanten door de straten van Washington DC trokken om burgerrechten te eisen voor zwarten.

In 1966 verhuisde King naar Chicago om zijn strijd in het noorden van het land voort te zetten. Een jaar later startte hij een campagne tegen de oorlog in Vietnam en tegen de armoede in de VS.

In dit drama uit 2001 kruipt Jeffrey Wright in de huid van Martin Luther King Jr. naast Terrence Howard als Ralph Abernathy en Carmen Ejogo als Coretta Scott King. De film richt zich op de befaamde busboycot in Montgomery van 1955-1956, een protest na de arrestatie van Rosa Parks, die geweigerd had haar plaats in de bus af te staan aan een blanke passagier.

Volgens de wetgeving in de zuidelijke steden moesten zwarten namelijk achteraan in de bus zitten. Een jaar later besliste het Hooggerechtshof dat de verdeling van zitplaatsen op basis van ras in de bus ongrondwettelijk was.

King kreeg tijdens zijn jaren als activist regelmatig doodsbedreigingen. Hij was uitgegroeid tot een controversiële figuur, die het regelmatig aan de stok kreeg met de politiediensten. Door zijn kritiek op de oorlog in Vietnam kreeg hij bovendien een groot deel van het politieke apparaat tegen zich.