Als je ‘Drive My Car’ nog niet gezien hebt: hier zijn vijf redenen om dit meesterwerk toch te bekijken

‘Drive My Car’ is gebaseerd op het gelijknamige kortverhaal van de beroemde auteur Haruki Murakami (bekend van ‘Norwegian Wood’, 1987). Dit betoverende meesterwerk over leven, liefde en verdriet volgt Yusuke Kafuku (Hidetoshi Nishijima), die een toneelproductie van Tsjechovs toneelstuk ‘Oom Vanja’ regisseert terwijl hij worstelt met de onverwachte dood van zijn vrouw Oto (Reika Kirishima). De heldere vertelling overweldigt zijn publiek met een beklijvend, betoverend gevoel van evenwicht, controle en rust. Hier zijn vijf redenen waarom het met een Oscar bekroonde ‘Drive My Car’ bovenaan het verlanglijstje van iedere cinefiel mag staan.

De film begint in Tokio, in een ongelooflijke openingsproloog van 40 minuten waarin Yusuke Kafuku’s relatie met zijn vrouw Oto in detail wordt beschreven. Ze worden beiden achtervolgd door het verlies van een kind, een tragedie die hun relatie heeft verzwakt. Wanneer hij ontdekt dat zijn vrouw hem bedriegt met een jongere man, weigert hij de situatie onder ogen te zien. Maar dan sterft ze onverwacht aan een hersenbloeding en blijft de man alleen achter, zonder dat hij de situatie echt heeft kunnen verwerken. De plot springt vervolgens twee jaar vooruit, en dan pas begint de aftiteling.

We ontmoeten Kafuku weer in Hiroshima, waar hij een vreemde versie van Anton Tsjechovs ‘Oom Vanja’ regisseert terwijl hij zijn verdriet verwerkt. Dit alles is briljant geschreven, met terzijdes en monologen doorheen de film, die de scherpe en poëtische stijl van Haruki Murakami weergeven. In die stijl puurt de auteur vaak poëzie uit de alledaagsheid van het leven. De film is bijna volledig dialooggestuurd, maar het ongelooflijke script en de acteurs die hen belichamen zorgen ervoor dat het werkt op zowel emotioneel als psychologisch niveau.

Er is iets aan Yusuke in deze karakterstudie dat zowel geruststellend als universeel herkenbaar aanvoelt. Hij heeft een jongensachtige onschuld die vertrouwd en vaderlijk aanvoelt, en toch ook interne conflicten die hem volkomen realistisch maken. Wat hem ironisch genoeg bijzonder vertederend maakt, is zijn beschermende band met zijn auto, die als allegorie dient voor veel van zijn verliezen.

In een interview met The Playlist merkt Nishijima zijn bezorgdheid op over de karakterisering van Kafuku tijdens het filmen: “Of hij nu zijn blik verandert of [zichzelf] verandert, hij is bijna uitdrukkingsloos, en zijn uitdrukking verandert maar lichtjes. Dat zijn allemaal heel specifieke dingen waarvan ik denk dat het publiek zich erop concentreert. Ze moeten dit oppikken uit zeer lichte en subtiele veranderingen in het personage.” De acteur zet Yusuke ongelooflijk subtiel en geloofwaardig neer en levert een van de beste prestaties van het jaar.

Hoewel het misschien niet de hele focus van de film was, speelt verdriet een grote rol in de sfeer van ‘Drive My Car’. De regisseur vertelde verder aan Gold Derby dat Ryusuke Hamaguchi op deze manier een totaal realistisch beeld geeft van verdriet, in hoe de film zich realiseert dat de wereld niet zomaar eindigt als een leven of liefde dat doet, en dat iedereen hoe dan ook moet blijven doorgaan. “Dit zijn dingen die alleen met de tijd gebeuren,” vertelde Hamaguchi aan Screen Slate. De liefst drie uur lange speelduur van de film gunt de personages die tijd.

Het toneelstuk van Tsjechov waaraan het hoofdpersonage werkt, bouwt een subplot op die de moeilijkheden benadrukt van hoe mensen communiceren en emoties uitdrukken zonder een gedeelde taal. In Kafuku’s auto worden teksten ingestudeerd, waardoor passages of toespraken over liefde, leven en verdriet ontstaan als een soundtrack bij de langdurige autoritten.

Hamaguchi vond het belangrijk om het ingebedde toneelstuk voor de film uit te breiden, waarbij Kafuku, die ook de hoofdrol speelt in zijn toneelstuk, lijnen voordraagt die betrekking hebben op zijn eigen gevoelens. “Dit vult de gaten op van de emoties die Kafuku niet uitdrukt,” zei de regisseur. “Het voegt de uitleg toe die we niet rechtstreeks van Kafuku krijgen, maar die eigenlijk rechtstreeks betrekking heeft op zijn leven. Daardoor is het publiek in staat de emoties van Kafuku te begrijpen of te voelen.”

De prachtige vintage rode Saab 900 Aero coupé is genoeg om elke autoliefhebber deze film te laten zien. Meer nog, hij functioneert bijna als een eigen personage, een metgezel in Yusuke’s verhaal en zijn zoektocht naar een gevoel van verbondenheid. Veel van de beste dialogen, verhalen en momenten van gedeelde stilte vinden plaats in de auto.

In een interview met Gold Derby zei de regisseur: “Gesprekken voeren in de auto zelf is iets wat zich leent om filmisch te zijn, omdat je iets hebt dat echt beweegt. En dan nog eens, binnen de ruimte, heb je het gesprek. Het is een manier om relaties tussen de personages op te bouwen.” Het titulaire voertuig in ‘Drive My Car’ is een van de meest memorabele en kleurrijke metaforen van 2021.

‘Drive My Car’ is nu beschikbaar in de Pickx VOD-catalogus.