‘The Untouchables’ (VTM 4): het verhaal achter de legendarische trappenscène
Door Pickx
Deel dit nieuws
Brian De Palma’s talent als regisseur komt het meest bovendrijven in gewelddadige confrontaties tussen zijn hoofdrolspelers. Denk aan de bloederige afsluitende shoot-out in ‘Scarface’ of de stand-off in de zwembadkamer in ‘Carlito’s Way’. Deze scènes illustreren De Palma’s genialiteit als schepper van suspense of shock: een meester in het manipuleren en monteren van beelden voor een maximaal effect.
Dat meesterschap bereikte zijn hoogtepunt op één specifiek moment in ‘The Untouchables’. De film als geheel behoort naast ‘Scarface’ en ‘Carlito’s Way’ tot De Palma’s meest befaamde thrillers. Maar in een film vol opvallende scènes, is die in het Union Station zonder twijfel de meest memorabele.
De scène, gefilmd in hartverscheurende slow motion, is spannend in de context van de film, maar zo sterk geregisseerd dat ze gemakkelijk op zichzelf staat, zonder enige voorkennis van de personages of hun beweegredenen. De Palma’s beeldvoering en montage zijn zo nauwkeurig dat het zelfs voor een toevallige kijker gemakkelijk is om te onderscheiden wie de schurken, helden en slachtoffers zijn.
Cinematografisch domino-effect
We schetsen de plaats van de scène in de film: het is het tijdperk van de drooglegging in Chicago. De idealistische agent Elliott Ness (Kevin Costner) en zijn rechterhand George Stone (Andy Garcia) zijn aangekomen bij het Union Station van de stad om maffia-accountant Walter Payne (Jack Kehoe) te arresteren, die bewijsmateriaal bezit dat misdaadbaas Al Capone in de gevangenis kan doen belanden.
Wat volgt is het cinematografische equivalent van een domino-effect. In een zorgvuldig opgezette, brede opname zien we Ness en Stone het station binnenkomen. De twee kleine figuren vallen in het niet bij de kolossale pilaren van het gebouw. Ness blijft boven aan de trap staan, Stone daalt ondertussen af naar de verdieping eronder en passeert daarbij een paar matrozen.
De Palma bouwt de spanning geleidelijk op. Ness kijkt peinzend naar een klok aan de muur, die langzaam naar 12 uur tikt – altijd een onheilspellend tijdstip in films. Aan de voet van de trap verschijnt een jonge moeder, die een kinderwagen voortduwt en twee zwaar uitziende koffers vasthoudt. Zonder dialoog illustreert De Palma wat er in het hoofd van zijn held omgaat: Ness staat toe te kijken, nerveus verscheurd tussen hulp bieden aan de vrouw en op de uitkijk staan voor de accountant.
De Palma’s opbouw duurt meer dan vijf minuten. Aangezien de klok eerder 11u55 aangaf, speelt deze scène zich min of meer in real time af – iets wat steeds zeldzamer wordt in de hyperkinetische thrillers van de 21e eeuw.
Uiteindelijk geeft Ness toe aan zijn goede aard en snelt de trap af om de moeder een handje toe te steken en haar kinderwagen de trap op te sleuren. Met elke klap van de wielen op de trap bouwt De Palma het gevoel van anticipatie op. Vanuit een point-of-view shot kijkt Ness toe hoe het scenario waar hij bang voor is, zich ontvouwt: verschillende mannen in pak komen uit de deuren onder de klok. Van over zijn rechterschouder verschijnt de accountant, die de trap afdaalt.
Niet in het originele script
Een andere figuur duikt op, die Ness onmiddellijk herkent als een van Capone’s mannen. En dan barst een vuurgevecht los; zwaaiend met een geweer laat Ness de kinderwagen – met baby en al – per ongeluk de trap afrollen. De kinderwagen die de trap afdondert is geïnspireerd op de Odessa Steps-scène in Sergei Eisensteins propagandafilm ‘Battleship Potemkin’ uit 1925. Naar dezelfde scène werd al vaak verwezen in de cinema voordat De Palma ze zich in 1987 toe-eigende. Francis Ford Coppola voerde een soortgelijke trapscène op in ‘The Godfather’.
De kogels vliegen in het rond terwijl de baby in zijn houten kinderwagen van de trappen van het Union Station dondert. Een paar ongelukkige matrozen lopen in de vuurlijn van een gangster. Het meest huiveringwekkende van al is dat een paar kogels de kinderwagen raken, maar wonderbaarlijk genoeg blijft het kind ongedeerd. Beelden van de wielen van de kinderwagen die de trap afkletsen worden afgewisseld met bebloede lijken en suizende kogels.
Ness grijpt naar het kind en schiet tegelijkertijd boeven neer. Dan, na meer dan zeven minuten spanning, volgt de pay-off. Stone schiet te hulp en brengt de kinderwagen met een knie tot stilstand, terwijl Ness een schurk neerschiet die op de loer ligt bij een Dorische zuil. Na een korte confrontatie bereikt de scène zijn bloederige maar onvermijdelijke climax: Stone heeft zijn wapen gericht op de laatste van Capone’s mannen, die de accountant gegijzeld heeft in een laatste wanhoopsdaad. Op Ness’ bevel, “Pak hem”, wordt een enkele kogel afgevuurd en de schurk uitgeschakeld.
Verbazingwekkend genoeg stond deze schietpartij niet eens in het originele script. Ness en Stone zouden oorspronkelijk een vuurgevecht aangaan in een treinwagon. Toen de bazen van Paramount concludeerden dat het bouwen van een trein uit de jaren 30 het budget te ver zou oprekken, bedacht De Palma de scène die in de uiteindelijke film te zien is, gefilmd op locatie in het station van Chicago om geld te besparen. Zo ontstond – deels per toeval – één van de mooiste actiescènes in de cinema van de jaren 80.
Bekijk ‘The Untouchables’ vanavond om 22u50 op VTM 4 of waar je ook bent via Pickx.be of de Pickx-app.
Gerelateerde onderwerpen
Kijk wat je leuk vindt, waar en wanneer je wilt.
Lees meer over Films
-
Spits de oren voor ‘Niks te zien’ op VRT 1
In het gloednieuwe VRT 1-programma ‘Niks te zien’ trekt de blinde Brusselaar Karl Meesters vanaf donderdag 2 mei op ‘klankreis’ met bekende Vlaamse muzikanten. Tijdens die reizen staan geluid en muziek centraal.
-
Bemachtig 1 van de 20 duotickets voor ‘Hit Man’
Ben je een romanticus, maar deins je ook niet terug voor een gezonde portie humor? Dan is ‘Hit Man’ absoluut een cinemabezoek waard! De verrassende komedie – met Glen Powell en Adria Arjona in de hoofdrol – is geïnspireerd op een waargebeurd verhaal over een undercover huurmoordenaar. Regisseur Richard Linklater heeft al een Oscarnominatie op zijn naam staan, maar bewijst met deze beklijvende nieuwe film nogmaals zijn talent. Een filmavondje meepikken met een vriend(in), familielid of collega? Lees dan snel verder, want we geven 20 duotickets weg!
-
Pride Special op OUTtv: de regenboogvlag wappert op het scherm!
Deze week is het eindelijk weer zover: het Eurovisiesongfestival! OUTtv, de LBTQIA+-zender die beschikbaar is in ons basisaanbod, staat de komende weken dan ook in het teken van de grootste liedjeswedstrijd ter wereld. Maar er is deze maand nog heel wat ander, verrukkelijk kijkvoer op OUTtv. Een bloemlezing.
-
De niet te missen programma’s op Pickx+ in mei
Van spannende Vlaamse fictie tot muziek en een bekroning van de beste films van het moment, dat is wat je in mei mag verwachten van de exclusieve zender Pickx+. Een overzicht van de programma’s die de komende maand je scherm sieren.
-
Van scifi tot nieuwe Vlaamse fictie: het kijkvoer van mei op streamingdiensten
Netflix, Disney+ en Streamz worden in de komende maand opnieuw aangevuld met enkele films, series en documentaires die je niet wil missen. Van ‘Atlas’, een ambitieuze sciencefictionfilm tot de terugkeer van ‘Bridgerton’ en ‘Welcome to Wrexham’ en tot een nieuwe Vlaamse fictiereeks: dit zijn onze kijktips.
-
Natuurpracht, liefde en een Gouden Palm in de Pickx Mix VOD-catalogus in mei
De Pickx Mix VOD-catalogus, waar abonnees met de tv-optie Pickx Mix exclusieve films en series kunnen vinden, wordt in mei opnieuw aangevuld met enkele niet te missen titels. Bekroond drama, natuurpracht en liefde: er is voor elk wat wils.
-
Van moordonderzoeken tot historische autopsieën: nieuw in de tv-optie Pickx Mix
Kijkers met de tv-optie Pickx Mix krijgen in de maand mei opnieuw heel wat nieuws te zien, van een langlopende Canadese misdaadserie en een ziekenhuisdrama tot een documentaire over de doodsoorzaak van historische koningen. Een overzicht van het nieuwe kijkvoer van mei.
-
Nieuwe filmreleases in de VOD-catalogus in mei
Een superheldenfilm van DC Comics, een biopic over een reggaelegende en een indringend Vlaamse drama: in mei verschijnt er heel wat lekker kijkvoer in de Pickx VOD-catalogus.
-
Nieuwe afleveringen van ‘De Laatste 100 Uur’ op Pickx+
Op Pickx+ kijk je binnenkort naar nieuwe afleveringen van ‘De Laatste 100 Uur’, het programma waarin Luk Alloo met een bekende Vlaming terugblikt op hun leven. Na passages van onder anderen Leah Thys, Bart Swings en Lukas Dhont is het nu aan Riadh Bahri, Christoff, Eline De Munck, Peter Van de Veire en Marnix Peeters.
-
In de voetsporen van ‘Beyond Paradise’: win een vierdaagse trip naar Cornwall voor twee personen
Fans van ‘Beyond Paradise’: watch out, want we verloten een verblijf van drie nachten in een luxueus viersterrenhotel in Looe, Cornwall! Vier dagen lang ontdek je de verschillende locaties van de succesvolle BBC-show, treed je in de voetsporen van inspecteur Humphrey Goodman én geniet je van de prachtige Britse natuur. No worries, je hoeft geen misdaden op te lossen om kans te maken.
-
Fan van ‘All of Us Strangers’? Dan zijn deze films iets voor jou!
Wat zou je zeggen als je met een overleden familielid zou kunnen praten? En wat zou je willen dat ze tegen jou zeiden? Dat is het uitgangspunt van ‘All Of Us Strangers’, het veelbekroonde drama uit 2023. De film van regisseur Andrew Haigh maakt nu zijn opwachting op Disney+. Pickx somt drie kijktips op waar fans van ‘All of Us Strangers’ van zullen smullen.
-
Van sexy ‘Oya Lélé’ tot “historisch”: het beste uit ‘Liefde Voor Muziek’
In het jubileumseizoen van ‘Liefde Voor Muziek’ steken de meest spraakmakende acts van de afgelopen jaren elkaars muziek in een nieuw jasje. Dat leverde al tal van verrassende en wondermooie versies op van Vlaamse hitklassiekers. Pickx serveert een bloemlezing.
-
Vier de natuur op Earth Day met deze kijktips
Vandaag vieren we Earth Day, een moment om stil te staan bij onze planeet en hoe we Moeder Aarde kunnen koesteren en beschermen. Pickx helpt je alvast op weg met deze kijktips.
-
‘Mean Girls’ in VOD: wie speelt wie in de verfilmde musicalversie?
Iedereen kent ‘Mean Girls’ als de iconische tienerkomedie uit 2004. Die filmklassieker werd in 2018 in een Broadway-musical gegoten, geschreven door Tina Fey. Sinds kort bestaat er ook een filmversie van die musical. In onze catalogus films op aanvraag kan je die vanaf morgen opvragen. Als opwarmertje stelt Pickx alvast de cast voor.
-
‘Broker’ op Pickx+: ontdek deze andere Koreaanse meesterwerken
Vanavond is om 23 uur het bitterzoete familiedrama ‘Broker’ te zien op Pickx+. De Zuid-Koreaanse film uit 2022 draait om een jonge moeder die haar baby te vondeling legt in een vondelingenluik, waar ze op een onfrisse business stuit. Het meesterwerk van de Japanse filmmaker Hirokazu Kore-eda behoort tot het beste wat Zuid-Korea te bieden heeft op het witte doek. Pickx ging op zoek naar andere Zuid-Koreaanse filmparels.
-
Deze vijf filmparels van Zack Snyder moet je gezien hebben
Nu ‘Rebel Moon – Part Two: The Scargiver’ deze vrijdag op Netflix verschijnt, blikt Pickx terug op de strafste films van regisseur Zack Snyder.
-
Deze gezinnen springen in het ‘Blind Gekocht’-avontuur
Vandaag begint op Play4 een nieuw seizoen van ‘Blind Gekocht’, waarin jonge koppels, alleenstaande mama’s, niew samengestelde gezinnen en alle andere gezinsvormen hun spaarcenten aan experts geven zodat zij voor hen een ideale nieuwe woning kunnen kopen. Dit zijn de kandidaten die deze keer de sprong wagen en hun zuurverdiende centen aan het ‘Blind Gekocht’-team toevertrouwen.
-
‘Dune: Part Two’ in de VOD-catalogus: maak kennis met de sterrencast!
Eindelijk! ‘Dune: Part Two’ is beschikbaar in onze VOD-catalogus! Om je warm te maken voor deze spectaculaire blockbuster presenteert Pickx alvast de indrukwekkende ensemblecast, bestaande uit de meest blinkende Hollywoodsterren van het moment.
-
De personages en acteurs van ‘Flesh and Blood’
De Britse miniserie ‘Flesh and Blood’, die nu te zien is op de exclusieve zender Pickx+, gaat over complexe familiebanden, de band met de plaats waar je opgroeide en escalerende drama’s. Pickx stelt je alvast voor aan de hoofdpersonages en hun acteurs.
-
Kijktip op Streamz: de zwartkomische spionagereeks ‘The Sympathizer’
Op Streamz vind je vanaf 15 april de nieuwe topserie ‘The Sympathizer’, over een spionerende Vietnamese migrant die zich verscheurd voelt tussen meerdere werelden. Het verhaal komt uit de debuutroman van Viet Thanh Nguyen, die bekroond werd met een Pulitzerprijs. Dit is wat je moet weten over de nieuwe serie, die heel wat in petto lijkt te hebben.