Waarom fans van Bruce Lee niet opgezet zijn met Tarantino's 'Once Upon a Time in Hollywood'

Dat een film van regisseur Quentin Tarantino ophef veroorzaakt, is niets nieuws. Gewoonlijk zijn het groteske, gratuite geweld, de behandeling van vrouwelijke personages of dialogen doorspekt met krachttermen kop van jut. Maar in zijn nieuwste film ‘Once Upon a Time in Hollywood’ is vooral één scène het onderwerp van controverse. En dat is verre van de meest gewelddadige of de meest met scheldwoorden gevulde scène.

In ’Once Upon a Time in Hollywood’ speelt Brad Pitt de rol van Cliff Booth, de stuntman van de acteur Rick Dalton (Leonardo DiCaprio). De scène is een flashback. Cliff zit backstage te wachten tot het zijn beurt is om in te vallen voor Rick wanneer hij vechtsportlegende Bruce Lee (vertolkt door Mike Moh) tegen het lijf loopt. Lee geeft een speech waarin hij zichzelf vergelijkt met bokser Cassius Clay (ook wel bekend als Muhammad Ali). Cliff kan het gepoch maar moeilijk aanhoren en gaat in op een uitdaging van Lee. Ze vechten een robbertje, waarbij een arrogante Lee hard tegen de flank van een wagen wordt gegooid.

De film is deels gebaseerd op waargebeurde feiten – zij het met een pak fantasie en enkele fictieve personages, zoals Cliff en Rick – dus is het logisch dat ook die scène volgens Tarantino ook deels gebaseerd is op de werkelijkheid. “Bruce had een gebrek aan respect voor stuntmannen”, verklaarde Tarantino in een podcast. “Hij raakte hen altijd met zijn voeten, hij sloeg en schopte hen echt. Het werd zo erg dat veel stuntmannen niet meer met hem wilden werken. Hij minachtte vooral Amerikaanse stuntmannen.”

Daar klopt maar weinig van, aldus Matthew Polly, die meerdere boeken schreef over Oosterse vechtkunst in de Verenigde Staten en de biografie ‘Bruce Lee: A Life’ pende. Volgens hem had Lee om te beginnen een groot respect voor Muhammad Ali en zou hij zich nooit op zo’n manier met hem vergelijken. Ten tweede vocht hij volgens de biograaf inderdaad soms met stuntmannen, maar was hij nooit degene die het gevecht begon. En hij wist de vechtpartijen altijd in een twintigtal seconden te winnen.

“Bruce staat erom bekend dat hij heel vriendelijk was voor de cast en crew van de projecten waar hij aan werkte, in het bijzonder de stuntmannen”, zegt Polly. “Hij trakteerde hen vaak op etentjes, gaf hen wat extra geld en zorgde ervoor dat ze aan werk raakten. In deze scène gedraagt hij zich als een zelfingenomen grote ster, en dat is nu eenmaal niet wie Bruce Lee in het echt was.”

Of je nu de versie van Tarantino gelooft of die van Polly, de vechtkunstenaar die in 1973 overleed is nog steeds een waar icoon die de weg effende in Hollywood voor niet-blanke filmsterren. En nu is hij er niet meer om zijn reputatie te verdedigen, dus voor veel fans van Lee voelde de scène aan als een trap onder de gordel.

Ook de dochter van Bruce Lee, Shannon, is niet opgezet met de manier waarop haar vader wordt neergezet in de film. De familie van Sharon Tate, die ook voorkomt in de film en net als veel andere echte personages wel in een goed daglicht wordt gezet, kreeg vooraf de kans om haar portrettering goed te keuren, maar aan Shannon Lee werd nooit iets gevraagd. “Het voelde heel vervelend om in de cinema te zien en horen hoe kijkers met mijn vader lachten”, zei ze in interviews. “Ik wil dat mensen Bruce Lee zien als de man die hij was, deze scène maakt van hem en arrogante boksbal.”

Volgens ingewijden ging het gevecht in het oorspronkelijke scenario nog even door. In de finale versie staat het 1-1 wanneer hun gevecht onderbroken en Cliff ontslagen wordt, maar in de eerste versie zou Cliff gewonnen zijn. Zowel de stuntcoördinator die aan de scène werkte als Brad Pitt en Mike Moh uitten hun bezorgdheid over de scène, waardoor die aangepast werd naar een gelijkspel. Een troostprijs voor de aanhangers van Bruce Lee, maar gezien hoe graag Tarantino een loopje neemt met de historische werkelijkheid en het niet zo heeft voor verheerlijkte figuren, had het ook erger gekund.

Bekijk ‘Once Upon a Time in Hollywood’ op donderdag om 20u35 op VTM 3 of waar je ook bent via Pickx.be of de Pickx-app.