6 feiten die je nog niet wist over 'Rebel Without a Cause'

'Rebel Without a Cause' is gebaseerd op het gelijknamige boek dat tien jaar voor het uitkomen van de film werd geschreven door Dr. Robert Lindner. In 1944 ontwikkelde de psychoanalyticus een case study van een jonge delinquent genaamd Harold, die vastzat in een gevangenis in Lewisburg, Pennsylvania, nadat hij een man had vermoord die hem aan zijn vader deed denken. Warner Bros. was onmiddellijk geïnteresseerd in dit verhaal en betaalde voor de rechten om het te reproduceren. Het project bleef echter enkele jaren sluimeren. 

Pas na de release van 'The Wild One' in 1953 met Marlon Brando en 'Blackboard Jungle' in 1955 met Glenn Ford werden films over jeugdcriminaliteit steeds populairder. Nicholas Ray begreep al snel dat het tijd werd om er zelf een film over te maken. In 1954 stelde hij een eerste project voor aan Warner Bros., genaamd 'The Blind Run'. De productiemaatschappij accepteerde, maar vroeg de regisseur zijn verhaal samen te voegen met het boek 'Rebel Without a Cause'. De filmmaker besloot af te stappen van de gebruikelijke films over criminaliteit. Het klassieke patroon van deze films speelt zich altijd af in achterstandswijken waar armoede tot misdaad leidt. In zijn eigen film wil hij zich richten op de ontgoocheling en woede van Amerikaanse tieners uit rijke buurten tegenover de volwassen wereld.

Gedurende de tien jaar dat het project van het boek van Robert Lindner leek te sluimeren bij Warner Bros., probeerden verschillende scenarioschrijvers het te bewerken tot een scenario. Lindner probeerde het zelf, na Jacques Le Mareschal, Peter Viertel en H.L. Fishel. Het verhaal viel ook in handen van Theodor Seuss Geisel, beter bekend als Dr. Seuss, de auteur en kindertekenaar ('The Cat in the Hat' en 'The Grinch'). Deze laatste heeft uiteindelijk een eerste ontwerp voor Nicholas Rays film geleverd.

Voor de rebelse en kwetsbare tiener die in de hoofdrol stond, werd voor een veelbelovende jonge acteur gekozen: James Dean. Dankzij dit personage werd hij het symbool van een hele generatie. Hij was echter niet degene die aanvankelijk in de huid van het hoofdpersonage zou kruipen. In 1947, toen er nog geen script was goedgekeurd, was de productie al bezig met de casting. Ze hadden hun zinnen al gezet op een opkomende jonge Broadway-ster: Marlon Brando. Pas drie jaar later, in Elia Kazans 'A Streetcar Named Desire', werd zijn filmcarrière gelanceerd. Hij speelde de 'bad boy' voor het eerst in 1953 in 'The Wild One'.

Regisseur Nicholas Ray stelde een eerste ontwerp van zijn film voor in 1955. Warner Bros. overwoog de acteur Tab Hunter voor de rol van Jim, ook al had hij nog maar net zijn contract bij de productiemaatschappij getekend. De regisseur was echter geïntrigeerd door James Dean, die zich nog niet bewezen had in Hollywood. Maar hij had de jonge acteur gezien in 'East of Eden' en was meteen verkocht. De regisseur wilde hem de hoofdrol geven in 'Rebel Without a Cause', maar aangezien Dean op dat moment al bezig was aan de opnames van de film 'Giant' was dat niet zo makkelijk. Gelukkig was Elizabeth Taylor, met wie James Dean samenwerkt in de film, net zwanger. Het filmen van 'Giant' werd dus uitgesteld tot juni 1955, zodat het 'Rebel Without a Cause'-team alle tijd had om de film af te maken.

De relatie tussen de regisseur en de steracteur was echt fusioneel. Ze zaten exact op dezelfde lijn voor 'Rebel Without a Cause'. Naast overleg met politie en psychiatrische professionals keken ze ook naar echte bendes om meer authenticiteit aan de personages te geven. Frank Mazzola, die Crunch speelde, was de referentie omdat de acteur was opgegroeid als voormalig bendelid. Hij gaf advies over het script, het gebruikte jargon, de gevechten, de outfits en de gebruikte auto's. En om James Dean te laten voelen hoe het is om lastig gevallen te worden door een echte bende, sloot Mazzola de jonge acteur op met enkele vrienden zodat hij de adrenaline van de gevechten kon voelen. Natuurlijk is er niemand écht gewond geraakt.

Deze rol stuwde James Deans carrière naar het witte doek, maar droeg ook bij aan zijn imago als eeuwige opstandige tiener. De beroemde scène in de film waarin hij met Buzz tegen een auto racet, was een voorbode van zijn eigen lot. Tijdens het filmen ontwikkelde de acteur een passie voor autoracen en schafte hij verschillende Porsches aan. Op weg naar een autorace in Salinas, botste hij op een andere auto. James Dean overleed ter plekke, terwijl de andere bestuurder er met een paar blauwe plekken vanaf kwam. Hij was 24 jaar oud en stierf op 30 september 1955. 

James Dean was niet de enige in de cast die vroegtijdig stierf. Zijn twee metgezellen Plato en Judy ondergingen hetzelfde tragische lot. De eerste, gespeeld door Sal Mineo, werd op 12 februari 1976 buiten zijn flat in Los Angeles vermoord door een drugsverslaafde. Hij was 37 jaar oud. Judy, gespeeld door Natalie Wood, verdronk op 29 november 1981 op mysterieuze wijze in het water van Santa Catalina Island, 43 jaar oud.