‘Close’ nu in Pickx VOD: “Cinema over wat er niet gezegd wordt”

‘Close’ won de Grand Prix in Cannes – na de Gouden Palm de tweede belangrijkste prijs op het festival – en is als Belgische inzending genomineerd voor de Oscar voor de beste niet-Engelstalige film. We kunnen wel stellen dat Lukas Dhont na ‘Girl’ opnieuw een film heeft gemaakt die op het wereldwijde toneel hoge ogen scoort. De prent gaat over de vriendschap tussen twee dertienjarige jongens, Léo en Rémi, die op een bepaald moment abrupt wordt afgebroken.

Lukas Dhont: “’Close’ is een document over vriendschap. Het belang daarvan is voor mij aangescherpt door de periode waarin we allemaal in onze eigen bubbels hebben geleefd en gedeconnecteerd zijn geraakt van elkaar. In die periode is het belang van die connectie en vriendschap duidelijk geworden. De film vertrekt vanuit een vrij persoonlijke ervaring van me en we zijn op zoek gegaan naar een manier om dat om te zetten in een film waar veel mensen zich aan kunnen spiegelen. Iedereen is wel eens een vriend verloren omdat er iets gebeurde of omdat je verschillende wegen koos. Daar breekt je hart van. Die gevoelens zijn al vaak verkend in film als het over liefdesrelaties gaat, maar niet echt als het over vrienden gaat.”

Kan je uitweiden over de persoonlijke ervaring die het verhaal inspireerde?

Lukas: “Al vanaf ik dertien jaar was, had ik het gevoel dat ik me niet echt verbonden voelde met de groep meisjes, maar ook niet met de jongens. Ik viel er wat tussenin. Maar als jongen voelde ik wel de verwachting om mee te doen met de andere jongens, om in hun mannelijke universum te passen. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik afstand heb genomen van vriendschappen. Daar draag ik vandaag nog altijd een beetje de gevolgen van. Ik merk wel dat veel mensen dat gevoel hebben. Het is vrij universeel. In een psychologische studie bij jongens tussen dertien en achttien jaar las ik dat dertienjarigen over hun vriendschappen spreken alsof het liefdesrelaties zijn. Ze zien hun vrienden graag en drukken dat ook openlijk uit. Maar naarmate de puberteit vordert, nemen ze meer en meer afstand van dat emotionele aspect en die intieme relaties. Vrouwen geven dat misschien iets meer een plaats. Daar wil ik over spreken, over een zoektocht naar tederheid in een mannelijk universum en over andere vormen van man en mens zijn.”

‘Girl’ was een gedroomd debuut dat internationaal veel erkenning kreeg. Dat legt vast wat druk op het tweede project. Hoe ben je daarmee omgegaan?

Lukas: “Terugkeren naar het witte blad was een confronterend moment na de tocht van ‘Girl’. Op die manier is ons beroep er een van extremen, van enorme zichtbaarheid en connectie naar het eenzame schrijven. Gelukkig schrijf ik samen met Angelo (Tijssens, red.), wat voor een dialoog zorgt in plaats van een monoloog. Dat was cruciaal. We moesten op zoek naar het onderwerp waar we met passie over wilden spreken, wat belangrijk voelde om te doen. En eens je dat weet, moet je op zoek gaan naar een concrete uitdrukkingsvorm daarvan. Wat is de kern van wat we willen vertellen en hoe kunnen we dat het best in een vorm gieten? We zoeken naar sleutels en langzaamaan wordt dat een concreet werk.”

“Door de verwachtingen is het inderdaad een uitdaging. Je moet constant proberen om het duiveltje in je hoofd, dat zegt dat het niet goed genoeg is of niet zal lukken, tegen te werken. De ene dag lukt dat al beter dan de andere.”

Meer perfectionisme

Heeft de pandemie je geholpen om je op dat verhaal te kunnen focussen?

Lukas: “Niet per se, omdat mijn dagelijkse job als schrijver sowieso al heel geïsoleerd is. Dus op dat vlak is er door de pandemie niet veel veranderd voor mij. Maar door dat te beleven, kwamen bepaalde onderwerpen wel heel hard naar de oppervlakte. We zijn allemaal mensen rondom ons even of zelfs permanent kwijtgeraakt. Dat heeft wel mee de richting van het project bepaald.”

De trailer hint naar een mooi spel van kleur en licht. Hoe is je filmstijl veranderd sinds ‘Girl’? Wat heb je deze keer anders aangepakt?

Lukas: “We hebben onszelf uitgedaagd om een stap verder te zetten in onze visuele, auditieve en muzikale ambities enerzijds en de filmtaal, het universum en de thematiek anderzijds. Net als bij ‘Girl’ zijn we nog steeds erg geïnteresseerd in beweging. Ik krijg soms de opmerking dat ik schrijf als een choreograaf en ook al is er in deze film geen concrete dans, zit dat er nog steeds in. Maar we wilden ook nog meer perfectionistisch zijn, ervoor zorgen dat elk beeld zo prachtig mogelijk was zodat we een zo goed mogelijk document konden afleveren. We maken films over wat er binnenin ons gebeurt, over de kwetsuren en blauwe plekken in ons. In de visuele vertaling zoek je naar manieren om dat extern te maken. Dat doen we met het decor, licht, kleur, beweging… We maken cinema die speelt op wat er niet gezegd wordt.”

De Belgische première gaat door op Film Fest Gent, waar je intussen kind aan huis bent. Ging je als jonge Gentenaar ook vaak naar het festival?

Lukas: “Ik heb al een band met het festival sinds ik een puber ben. Ik woon er op een boogscheut van, dus het voelt als mijn thuis. In die zalen ging ik als kind al met mijn mama naar films kijken. Toen ik achttien was, zat ik in de jongerenjury en sindsdien ben ik elke editie geweest. Daar heb ik wereldcinema ontdekt en ben ik in contact gekomen met andere makers en de cinema die ik zelf wou maken. Eerst hebben we er onze kortfilms kunnen vertonen, in 2018 was ‘Girl’ de openingsfilm en nu is ‘Close’ weer de opener. We voelen ons dus heel erg ondersteund door het festival. Dat geeft een heel fijn gevoel.”

'Close' is nu beschikbaar in de Pickx VOD-catalogus.