De geniale, visionaire wetenschap achter het fonkelende ruimte-epos ‘Interstellar’

'Interstellar' is een majestueuze cinematrip die je compleet flabbergasted in jouw comfortabele maar o zo nietige fauteuil zal achterlaten. Regisseur Christopher Nolan vervaardigde met dit verbluffend ruimteavontuur een absoluut meesterwerk.

De film bezit alle ingrediënten om er een waar kijk- en luisterfestijn van te maken: stijlvolle cinematografie, een bijna kubrickiaanse allure, spectaculaire special effects en een titanische grandeur. Gooi er nog een beklijvend scenario tegenaan met een gezonde scheut drama – gespeend van vals sentiment, Hollywoodiaanse pathetiek en cheesy tearjerkerij – en je krijgt een fenomenaal kosmosepos dat je mond zal doen openvallen om zo nu en dan je nagels er van pure spanning af te bijten.

Én – wat nog straffer is – volgens knuffelfysicus Lieven Scheire en zijn Amerikaanse tegenhanger Neil deGrasse Tyson valt alle sciencetainment die in de film aan bod komt keurig binnen de wetenschappelijke krijtlijnen – met uitzondering van de finale. Meer science dan fiction dus.

Fascinerend hoe Nolan ons vernuftig piloteert doorheen onbevattelijke natuurkundige begrippen als tijd, ruimte en zwarte gaten. Hij goochelt zonder te verzanden in een onbegrijpelijke wetenschapsshow-off, maar je moet wel het kopje erbij houden. Nog knapper is hoe hij het menselijk aspect in het verhaal heeft verweven en gevoelige thema’s als liefde en moraliteit op een relevante en originele manier weet te benaderen.

Nolan weet perfect wanneer hij op de rem moet staan als gezwollen retoriek verlokkelijk loert, momenten waarop andere regisseurs kwistig met stroop zouden smeren. Een mooi evenwicht tussen dramatiek, bombarie en authenticiteit is het resultaat. Daarbovenop serveert Nolan een moeilijk existentieel vraagstuk: wat doen we als ons krediet hier op aarde opgebruikt is? Hoe kan de mensheid zijn voortbestaan consolideren?

‘Interstellar’ werd al snel na zijn release door wetenschapsgoeroes geprezen als een van de meest wetenschappelijk accurate films ooit. Het idee van tijddilatatie door de zwaartekracht op een reusachtige planeet, wormgaten en zelfs het getoonde zwarte gat was zijn tijd ver vooruit.

Vroeg in het proces voor ‘Interstellar’ haalden Nolan en de crew theoretisch natuurkundige Kip Thorne erbij om te helpen met de wetenschap van de zwarte gaten en wormgaten. Voordat Thorne aan zijn werk begon, legde hij twee regels vast: niets mocht in strijd zijn met de natuurkundige wetten van de wetenschap, en alle speculaties en ideeën waarmee de makers op de proppen zouden komen moesten geënt zijn op de wetenschap, in plaats van op de wilde verbeelding van een scenarioschrijver.

Thorne werkte vervolgens aan vergelijkingen die het traceren en buigen van lichtstralen rond zowel zwarte gaten als wormgaten mogelijk zouden maken, samen met Albert Einsteins algemene relativiteitstheorie. Vervolgens creëerde en renderde een team van dertig CGI-medewerkers met behulp van Thornes vergelijkingen een nieuwe CGI-software waarmee ze de zwaartekrachtlens van het zwarte gat konden vastleggen; het kostte meer dan 800 terabyte aan gegevens om alle bewerkte scènes op te slaan. Maar het was het allemaal waard, want toen in 2019 de eerste beelden van een zwart gat werden onthuld, kwam het bijna één op één overeen met wat Nolan en zijn bedrijf voor ‘Interstellar’ hadden bedacht.

En om het allemaal nog straffer te maken: eind augustus leek nog een andere voorspelling uit de film waarheid te worden. Wetenschappers denken immers een planeet te hebben ontdekt die volledig bedekt is met vloeibaar water – net als de fictieve planeet Miller uit ‘Interstellar’.

De waterplaneet ligt, in astronomische termen, helemaal niet zover weg van de aarde: het gaat om een afstand van 100 lichtjaar. Ter vergelijking: het centrum van het Melkwegstelsel ligt op 26.000 lichtjaar afstand.

Bovendien melden de onderzoekers dat de waterplaneet in een goede zone van zijn ster ligt. Dat wil zeggen dat de temperatuur gematigd is. Dat kan ook niet anders, anders zou het vloeibare water al snel verdampen of juist bevriezen. Vanwege die gematigdheid zou er zelfs leven mogelijk zijn.

Bekijk ‘Interstellar’ vanavond om 20u25 op Play4 of waar je ook bent via Pickx.be of de Proximus Pickx-app.