Hoe ‘Blade Runner’ van flop tot cultklassieker uitgroeide

Op 24 juni 1982 zwaaiden de Amerikaanse cinema’s hun deuren open voor ‘Blade Runner’, een fel geanticipeerde sciencefictionfilm van Ridley Scott, de regisseur die enkele jaren eerder al flink had gescoord met ‘Alien’. De voormalige fotograaf vergaarde dankzij dat kassasucces plots een plek in de spotlights als “the next best thing” in Hollywood.

In de cast werd Harrison Ford ingehaald als publiekstrekker -nadat onder andere Sean Connery en Dustin Hoffman afzegden-, de Amerikaanse acteur vierde toen zijn hoogdagen als ster van zowel de ‘Star Wars’-franchise als de ‘Indiana Jones’-franchise. De soundtrack van de film werd geleverd door niemand minder dan Vangelis. Bovendien ging het hier om een verfilming van een bejubelde sciencefictionroman ‘Do Androids Dream of Electric Sheep?’ van Philip K. Dick. Een moeilijk te doorgronden maar door critici fel gesmaakt dystopisch vertelsel vol filosofische mijmeringen. 

Maar daar knelde net het schoentje. Hoewel het script flink werd aangepast (en vereenvoudigd) om ook op het grote scherm te werken en een breed publiek aan te spreken, viel dat serieus tegen. De liefhebbers van buitenaardse of mysterieuze verhalen hadden in datzelfde jaar immers al hun hartje kunnen ophalen met ‘E.T., the Extra-Terrestrial’. Entertainment voor de hele familie. Dat was bij het trage, donkere en sombere ‘Blade Runner’ wel anders, ondanks de aanwezige grote namen en de hype die vooraf gecreëerd werd. Een stormloop naar de cinema’s bleef uit, en het was pas toen de film later op VHS-cassette verscheen dat het stilaan aan zijn claim to fame begon.

Dat ‘Blade Runner’ aanvankelijk niet aansloeg, maar uiteindelijk wel cultstatus verwierf, heeft veel te maken met de esthetische keuzes van Ridley Scott. Hij koos voor een heel donkere cinematografie, ontleend aan de film noir uit de jaren 40, met een niet aflatende stroom regen als rode draad doorheen de film. De conversaties zijn sober, het toekomstbeeld heel somber en het geheel voelt afstandelijk aan. De neonverlichting die in de futuristische decors oplicht zorgt voor een enge sfeer. Kortom: geen voer voor popcornliefhebbers.

Maar buiten de Amerikaanse landsgrenzen wist men deze cinematografische durf wel te waarderen. Er werd zelfs gewag gemaakt van een nieuwe culturele stijl: cyperpunk. Door het toenemende belang van videoclips in de jaren tachtig en de opkomst van de elektronische muziek werd door artistieke geesten steeds vaker naar ‘Blade Runner’ verwezen als inspiratiebron. Meer en meer kreeg de verguisde prent een status als cultklassieker. In die mate dat het dezer dagen vaak tussen ‘2001: A Space Odyssey’, ‘Star Wars’, ‘A Clockwork Orange’ en ‘The Matrix’ als een van de beste sciencefictionfilms aller tijden genoemd wordt.

In 2017 kreeg de film een opvolger met ‘Blade Runner 2049’, geregisseerd door de Canadees Denis Villeneuve en met Ryan Gosling in de hoofdrol. Ook Harrison Ford draaft opnieuw op in die sequel. Alsof de geschiedenis zich herhaalt, stelde deze update eveneens teleur aan de box office, ondanks positieve reviews voor de visuele flair. Kortom: alle voorwaarden zijn ingevuld om ook binnen 40 jaar als cultklassieker beschreven te worden.

‘Blade Runner' is nu beschikbaar in de Proximus VOD-catalogus. Naar de Proximus VOD-catalogus? Druk op de ‘On Demand’- of ‘Shop’-knop van je afstandsbediening, of ga rechtstreeks naar de VOD-catalogus online.