Hoe Hitchcock geschiedenis schreef met de douchescène in 'Psycho'

Met zijn beroemde 'douchescène' schokte regisseur Alfred Hitchcock wereldwijd het publiek. Het werd een revolutionair moment in de wereld van de cinema. 'Psycho', uitgebracht op 16 juni 1960, doorbrak alle taboes en filmconventies. In deze zwart-wit horrorfilm wordt hoofdpersonage Marion Skull (Janet Leigh) kort na het begin van de film doodgestoken terwijl ze een douche neemt. Het verhaal speelt zich af in het griezelige Bates Motel, dat wordt gerund door Norman Bates (Anthony Perkins), een door zijn moeder geobsedeerde man met een gespleten persoonlijkheid die zich ontpopt tot een van de meest gevreesde seriemoordenaars aller tijden.

Met een opbrengst van 32 miljoen dollar werd 'Pyscho' de meest succesvolle film van de regisseur in die tijd. Maar het succes kwam er niet zonder slag of stoot. Paramount, met wie hij samenwerkte aan vele scènes, weigerde de film te financieren. Hitchcock besloot de film dus zelf te financieren, tegen het advies van zijn eigen producenten in. De film ging ook in tegen de censoren die Hollywoods Motion Picture Production Code toepasten, de Hays Code, die van kracht was van 1934 tot 1968 en dingen als godslastering, suggestief naakt, grafisch of realistisch geweld en seksuele uitingen verbood.

De censoren misleiden

De censuur maakte bezwaar tegen de 'naaktheid' in deze douchesequentie. Maar eigenlijk was Leigh helemaal niet naakt. Ze droeg pleisters om haar intieme plekken te verbergen, net als haar understudy, pin-up girl en toekomstige playboy ster Marli Renfro. Door de opnamen in extreme close-ups konden de naaktheid en het geweld worden gesuggereerd en gevoeld, maar het was nooit echt zichtbaar. Zelfs de doucheset was zo gebouwd dat de wanden konden worden verwijderd, zodat de camera vanuit alle hoeken dichtbij kon komen. Je krijgt door de ingenieuze filmtechnieken ook de indruk dat het mes werkelijk Marion Leighs buik doorboort.

De film werd ook in zwart-wit opgenomen, zodat de scènes minder aanstootgevend zouden zijn voor de censuur. Die keuze werd ook gemaakt om budgettaire redenen, aangezien de film in de eerste plaats bedoeld was voor televisie en niet voor het grote scherm.

Casabameloen

De gierende strijkersmuziek van componist Bernard Herrmann draagt alleen maar bij aan de spanning. Violen worden meestal gebruikt voor romantiek of emotionele momenten. Om de ervaring nog tastbaarder te maken, wordt het geluid van Marions vlees als het mes haar binnendringt, nagebootst door in een casabameloen te steken. Om het effect precies goed te krijgen, moesten er meerdere meloenen sneuvelen.

'Psycho' is een kantelpunt in de filmwereld. Er is dus duidelijk een tijdperk voor en na de film. Door de speelfilm kregen moorden en horror plots een plaats in de cinema. Liefhebbers van enge films kunnen Hitchcock dus bedanken.