'Moonlight': hoe Barry Jenkins de creatieve blokkade doorbrak

In 2008 maakte Barry Jenkins zijn langspeeldebuut met ‘Medicine for Melancholy’, een intieme dramafilm die warm onthaald werd op enkele onafhankelijke filmfestivals en een beperkte cinemarelease kreeg. Jenkins was ambitieus, maar het zou nog acht jaar duren vooraleer hij nog eens een langspeler kon maken. In een interview met Los Angeles Times omschrijft hij die periode als “donkere jaren”. Hij wist wel enkele kortfilms te financieren en schreef mee aan de HBO-serie ‘The Leftovers’, maar slaagde er niet in om nog een langspeler in productie te krijgen. Hij nam dan maar een job aan als reclameregisseur voor merken als Bloomingdale’s en Facebook, werk waar hij nu met weinig enthousiasme op terugblikt. “Die tijd krijg ik nooit meer terug.”

De combinatie van een economische recessie en een steeds groter wordend gebrek aan zelfvertrouwen zorgde ervoor dat Jenkins vast kwam te zitten. Tot hij op een dag in 2013 door zijn studievriendin Adele Romanski gedwongen werd om te schrijven. Samen stootten ze in brainstormsessies op twee werken die een adaptatie op het grote scherm verdienden: de roman ‘If Beale Street Could Talk’ van James Baldwin en het theaterstuk ‘In Moonlight Black Boys Look Blue’ van Tarrell Alvin McCraney (waarover je hier meer kan lezen). Jenkins vertrok voor zes weken naar Brussel, niet omwille van de vele trekpleisters waarover Angèle zingt, maar wel omdat het volgens hem en zijn vrienden de saaiste stad in Europa was, de ideale plaats om je op een scenario te concentreren. In die zes weken tijd schreef hij twee filmscripts die zijn carrière voorgoed zouden veranderen.

Vooral het verhaal van ‘Moonlight’ sprak Jenkins aan. Hij zag erin heel wat parallellen met zijn eigen leven, ook al is hij zelf heteroseksueel. Zijn voeling met hoofdpersonage Chiron stuwde hem als het ware vooruit. Toen de film af was, dacht hij aanvankelijk dat het opnieuw bij enkele vertoningen op kleine festivals en een beperkte cinemarelease zou blijven. Toen ‘Moonlight’ in een van de grootste cinemazalen van Los Angeles een screening en een vragenuurtje kreeg, was hij verbaasd dat de zaal vol zat en dat het publiek divers was. Ook de oudere, blanke, heteroseksuele mannen in het publiek werden tot tranen toe bewogen.

“Zo’n drie kwartier na de screening zag ik een 65-jarige blanke man met een stoer, mannelijk uiterlijk naar me staren”, herinnert Jenkins zich. “Ik vroeg hem of alles goed was. Hij wilde antwoorden, maar kreeg de woorden er niet uit. Het enige dat ik kon doen, was hem omhelzen. Hij huilde in mijn armen. Ik kon maar niet begrijpen dat ook hij zo’n reactie had.”

Die man was echter niet de enige die geraakt was door de film. ‘Moonlight’ werd genomineerd voor maar liefst acht Oscars, waarvan er drie verzilverd werden. Jenkins en McCraney delen die voor het beste aangepaste scenario, Mahershala Ali won in de categorie beste acteur in een bijrol en als kers op de taart namen de makers het beeldje voor de beste film mee naar huis. In totaal won de film maar liefst 228 officiële awards.

Na zo’n prestatie kon Jenkins eender welke weg inslaan. Hij begon in 2016 met zijn adaptatie van ‘The Underground Railroad’, een waar passieproject dat een titanenwerk leek te worden. Jenkins verlangde tussen alle voorbereidingen door om weer op een filmset te staan, dus verfilmde hij eerst dat andere scenario dat hij in Brussel schreef: ‘If Beale Street Could Talk’. Ook die film, over een liefdesverhaal in Harlem, gooide bij de release in 2018 erg hoge ogen. De film werd tot driemaal toe genomineerd voor een Oscar. Regina King kon haar nominatie in de categorie beste actrice in een bijrol verzilveren. Jenkins was klaar om zich nogmaals op ‘The Underground Railroad’ te storten.

Met die nieuwe serie verdiepte Jenkins zich nogmaals in een roman die een Afro-Amerikaans verhaal vertelt. Het verhaal speelt zich af in de 19^de eeuw in de Zuidelijke staten van de VS, waar slaven van hun gevanennemers proberen te ontsnappen. Het historische netwerk van abolitionisten die veilige routes en safe houses uit de grond stampten om hen te helpen, zijn in de serie voorgesteld als een magisch-realistische trein, compleet met conducteurs, mecaniciens, tunnels en ondergrondse spoorlijnen.

Het passieproject van Jenkins oogstte wereldwijd universeel lof. Naast de uitstekende prestaties van de cast, worden zijn visie als regisseur en het krachtige, menselijke verhaal de hemel in geprezen. En zonder het succes van ‘Moonlight’, of zelfs zonder dat hij door zijn vrienden aangespoord werd om scenario’s te schrijven, had Barry Jenkins de serie misschien nooit kunnen maken.

Bekijk ‘Moonlight’ op vrijdag om 21u20 op Canvas of waar je ook bent via Pickx.be of de Proximus Pickx-app. Niet gezien? Geen zorgen, met TV Replay bekijk je het programma tot 36 uur later en via de site of de app tot 7 dagen later wanneer jij wil.

‘The Underground Railroad’ is beschikbaar via Amazon Prime Video. Het volledige aanbod van Amazon Prime Video kan je nu streamen vanaf je Android TV Box. Meer informatie over deze optie vind je hier terug.