Legendarische geluidseffecten: zo kwamen ze tot stand

Films | De huilende windmolen in de iconische openingsscène van 'Once Upon A Time In The West', de lijkschouwing in 'The Silence Of The Lambs' waarbij er een zuchtje uit de longen van de heengegane ontsnapt, het geluid van een lichtsabel of een ijsberg die in aanraking komt met een boot: het leven van een geluidseffectentechnicus is niet simpel, want probeer al die bizarre klanken maar eens na te bootsen. Hoe kwamen de geluiden uit bekende filmscènes tot stand? Wij zochten het uit.

Door Pickx

Gepubliceerd op 31.10.19

2min

In Terminator 2: Judgment Day loopt een creatuur rond dat uit vloeibaar staal bestaat, tamelijk gewelddadig van aard is en wel eens graag dwars door een traliehek loopt. Niet het type waar de doorsnee aardbewoner graag een pint mee zou gaan pakken dus. Maar hoe moet het in vredesnaam klinken als iets of iemand door een metalen hek loopt? Menigeen dacht dat er nogal wat high tech aan te pas was gekomen, maar de special effectsverantwoordelijke van dienst besloot een blik hondenvoer te openen, de inhoud er te laten uitglijden en dat geluid onder de scène te monteren, omdat hij de combinatie van een metaal- en zuiggeluid nodig had. Kostprijs: ongeveer 50 eurocent.

Lichtsabels

Iedereen die vertrouwd is met de Star Wars-franchise, kent het geluid van de light sabers die de Jedi’s hanteren. Dat werd uitgevonden door de bedreven geluidsartiest Ben Burtt, die de geluiden van een oude televisie en een aftandse filmprojector door elkaar haspelde.

De Wilhelmschreeuw

Ben gebruikte in een zestal Star Wars-films ook de Wilhelmschreeuw, een geluidseffect dat hij zo noemde omdat hij een personage dat Wilhelm heette het gekrijs hoorde uitstoten in een film uit 1953. De heer Burtt ging grasduinen in het archief van Warner Bros. en ontdekte dat het geluid in kwestie nog ouder was: het werd namelijk voor het eerst gebruikt in de film Distant Drums uit 1951, bij een scène waarin een krokodil een man grijpt. Acteur-countryzanger Sheb Wooley zou het geluid hebben ‘ingeschreeuwd’. Vervolgens werd de schreeuw als geluidseffect opgepikt in een ellenlange waslijst aan films, waaronder Raiders Of The Lost Ark, Reservoir Dogs, Spider-Man en Once Upon A Time In Hollywood.

IJs

Grote brokken ijs die op een houten scheepsdek vallen: dat was het geluid waarnaar de makers van Titanic op zoek moesten. Het voltallige geluidsteam reed met een diepvrieswagen naar een bowlingbaan om daar grote stukken ijs op de houten vloer te gooien. Koele minnaars van de film debiteren wel eens dat de geluidseffecten uit Titanic het beste onderdeel van de blockbuster zijn.

Creditcards

The Excorcist is een ijzingwekkende horrorfilm, en daar hebben de geluidseffecten een aanzienlijk aandeel in. Regisseur William Friedkin deed een beroep op de diensten van Gonzalo Gavira, die de cultklassieker voorzag van een reeks ijzingwekkende geluiden. Voor het moment waarop het bezeten meisje haar hoofd 360 graden draait, leende hij even de portefeuille van zijn tolk. Daar zaten creditcards in, die Gavira liet ritselen. Hij kreeg een Oscar voor de geluidseffecten in de film.

Geweerschoten

All The President's Men, een thriller uit 1976 over het Watergateschandaal met Robert Redford en Dustin Hoffman in de hoofdrollen, is een onbetwist meesterwerk. Het speurwerk van journalisten Woodward en Bernstein overklast qua spanning de plotlijnen van heel wat thrillers. Voor het geluid van de typemachine in de openingsscène werden geweerschoten gebruikt.