Deze Scandinavische series moet je gezien hebben

Series | Wandel je iets vrijer in de straat der misdaad, dan kom je uit bij moord...

Door Tv redactie

Gepubliceerd op 04.08.15

3min

Je zou er over kunnen discussiëren, maar Forbrydelsen (bij ons iets beter bekend als The Killing) is misschien wel de beste Scandinavische misdaadserie ooit. Er zijn drie seizoenen van gemaakt en daarna ging de stekker - tot ontgoocheling van miljoenen kijkers - er definitief uit. De sterkte van de reeks waren ongetwijfeld de acteurs: Sofie Grabol als de eigenwijze inspecteur Sarah Lund op kop, en verder leek het in iedere aflevering bijna duidelijk te worden wie het gedaan heeft, maar lijkt het toch altijd net iets anders in elkaar te zitten. Tot slot maakt het donkere sfeertje - grijze dagen, veel scènes in het donker en personages die weinig lachen - het verhaal compleet. Er zat ook telkens een politieke intrige in verweven. Forbrydelsen werd over de hele wereld druk bekeken en kreeg - hoe kan het ook anders - een Amerikaanse remake.

Bron/Broen (The Bridge)

Eén van de betere reeksen uit het Hoge Noorden is Bron/Broen - in het Engels: The Bridge - een misdaadserie die zich in Denemarken en Zweden afspeelt. Dat maakt dat beide hoofdpersonages moeten samenwerken wanneer er een lijk opduikt op de brug over de Øresundbrug, pal op de grens tussen de twee landen. De Deense politie-inspecteur en familieman Martin Rohde heeft aanvankelijk de grootste moeite om samen te werken met Saga Norén uit Zweden, die een sociale stoornis heeft en zich nogal afsluit van de rest van de wereld. Ongemeen spannend waardoor je - na het zien van één aflevering - het liefst wil verderkijken tot het einde, en met een vleugje humor, dat we vooral te danken hebben aan het vrouwelijke hoofdpersonage. Bijna zo goed als The Killing. Een derde seizoen zit trouwens in de pijplijn.

Borgen

Wie nog nooit van Birgitte Nyborg heeft gehoord, moet de afgelopen vijf jaar haast in een grot hebben geleefd. Sidse Babette Knudsen speelt de eerste vrouwelijke premier van Denemarken. Men noemde de reeks, waarin het reilen en zeilen op en achter de schermen van het politieke schouwtoneel uitvoerig aan bod komt, de sterkste reeks die ooit in Europa werd gemaakt. Tweeënzeventig landen kochten de serie en NBC blikte een Amerikaanse remake in. Wie dacht dat een serie over politiek niet beklijvend kon zijn, herziet zijn mening best. De term 'Borgen' betekent burcht en verwijst naar Christiansborg, waar het Deense parlement zetelt. Er werden drie seizoenen gemaakt maar een vierde zal er wellicht niet komen, tot grote ontgoocheling van de fans. Ook in België had Borgen heel wat aanhangers: er werd zelfs een aflevering van Reyers Laat omgedoopt tot Reyers Borgen, met Sidse Babette Knudsen als invitée.

Beck

'Beck' is gebaseerd op de romans van het Zweedse schrijversechtpaar Maj Sjöwall en Per Wahlöö. Die werden uitgegeven tussen 1965 en 1975 en vielen op door een flinke dosis maatschappij- en politiekritiek, een unicum voor die tijd. De reeks werd verschillende keren verfilmd, en de recentste worp dateert van de jaren negentig. Geen te snelle plotwendingen of onrealistische actiescènes, maar gedegen politiewerk en een legendarische verhoortechniek waardoor de speurder van dienst vaak goede resultaten neerzet, hierin bijgestaan door zijn wat onbehouwen collega Gunvald Larsson, die er niet voor terugdeinst om een beetje geweld te gebruiken. De reeks was al vaak op tv te zien en werd vooral geprezen omdat Beck een menselijke speurder bleek te zijn: hij heeft slaap- en maagproblemen en een hekel aan politiek.

Arvingerne (The Legacy)

Nog zo'n hit uit Denemarken is Arvingerne, bij ons alweer beter bekend onder de Engelse naam The Legacy . Signe ontdekt op een dag dat haar leven eigenlijk een leugen is en dat ze de dochter is van de vermaarde hippiekunstenares Veronika Gronnegaard, die haar een enorm landgoed nalaat. Tot groot ongenoegen van de andere kinderen die heel andere plannen hadden met het enorme domein. Conflicten na een erfenis: een universeel en herkenbaar thema dat blijkbaar veel mensen aansprak. En recensenten: want 'The Legacy' werd - geheel terecht - de hemel in geprezen.

Wallander

En dan belanden we bij Wallander. Henning Mankell schreef een boekenreeks over een inspecteur uit het schilderachtige Zweedse plaatsje Ystad. Een beetje een zeurkous soms, die Kurt Wallander, maar alweer een geniaal rechercheur die graag een glas wijn drinkt en naar opera luistert. Daar moest een tv-reeks van komen en zo geschiedde: Krister Henriksson vertolkte de rol een paar seizoenen met verve. De onderkoelde, ingetogen sfeer, de muziek en de Zweedse inslag gaven de reeks een extraatje. Er kwam ook een Engelse versie van Wallander met Kenneth Branagh in de hoofdrol.

Liza Marklund

Annika Bengtzon is een journaliste die het niet kan laten om haar neus in misdaadzaken en politieke wespennesten te steken. Ze ontsproot aan het brein van de Zweedse schrijfster Liza Marklund, ook wel eens de leading lady van de Zweedse misdaadroman genoemd. Ze werkte zelf als journaliste werkte, onder meer bij de tabloidkrant Expressen. De verhalen werden verfilmd. Haar hectische baan en het moederschap blijken geen evidente combinatie voor hoofdpersonage Annika, die er niet voor terugdeinst om de grens van het toelaatbare op te zoeken om een misdaad op te helderen.

Varg Veum

Trond Espen Seim is een - niet in het minst bij vrouwelijke kijkers - populaire acteur in Noorwegen. Hij vertolkt ook de rol van Varg Veum, de hoofdrolspeler in de gelijknamige detectiveserie die is gebaseerd op de boeken van Gunnar Staalesen. Veum is een privédetective die nogal licht ontvlambaar en roekeloos van aard is. Wanneer hij zaken tracht op te lossen, loopt hij niet zelden voor de voeten van de politie, tot grote ergernis van commissaris Hamre. Liefhebbers van de Noorse Fjorden komen ook aan hun trekken in de reeks, die in en rond Bergen werd opgenomen.

Arne Dahl

De boeken van Arne Dahl (pseudoniem van Jan Arnald) gaan al jaren als zoete broodjes over de toonbank en dus stond het in de sterren geschreven dat al dat fraais vroeg op maat op tv zou komen. Alle verhalen draaien om het A-team, een speciale politie-eenheid die belast is met het oplossen van misdrijven. De gecompliceerde intriges en een gelaagde verhaallijn maken de reeks ijzersterk. Het team opereert ook buiten thuisland Zweden en de leiding is in handen van een bikkelharde vrouw.